Sau sự sụp đổ của đồng USD của Terra vào giữa năm 2022, các stablecoin thuật toán đã bị mang tiếng xấu. Nhưng một trong những stablecoin phi tập trung lâu đời nhất và ổn định nhất, DAI của MakerDAO, đã xoay sở để vượt qua sự khủng hoảng đó.
MakerDAO là gì và nó hoạt động như thế nào?
MakerDAO là một nền tảng cho vay được ra mắt vào năm 2017 trên blockchain ETH, nó tạo ra một đồng stablecoin gọi là DAI được chốt bằng đồng USD, điều này rất hữu ích cho các nhà đầu tư khi họ có sự lựa chọn đồng coin ổn định để trao đổi so với với những đồng coin khác có biên độ giao động vô cùng lớn.
MakerDAO hoạt động bằng cách cho phép mọi người vay DAI bằng cách sử dụng các loại tiền điện tử khác làm tài sản thế chấp. Điều quan trọng là các khoản vay này được “thế chấp quá mức”, có nghĩa là bạn sẽ phải gửi nhiều tiền điện tử hơn số tiền bạn vay . Tỷ lệ thế chấp tối thiểu của “kho tiền” ETH là 170%, nghĩa là bạn sẽ phải thế chấp 170.000 đô la ETH để nhận DAI trị giá 100.000 đô la (thế chấp quá mức nhằm bảo vệ sự cố DAI depeg, khi giá trị khoản thế chấp của bạn biến động < 170% so với số DAI bạn vay, giao thức sẽ tự động thanh lý ETH của bạn).
Trên Cardano, giao thức đầu tiên được kế thừa MakerDAO là dự án INDIGO với stablecoin iUSD, tuy nhiên người dùng chỉ cần thế chấp 120% để có thể tạo ra iUSD, khiến cho hiệu quả vốn lớn hơn đáng kể.
Nhờ vào địa chỉ Franken address trên Cardano, người đầu tư trên INDIGO vẫn duy trì được nguồn lợi nhuận từ Staking cho khoản ADA đã thể chấp vào INDIGO, Một điều tuyệt vời chỉ có trên Cardano.
Câu hỏi đặt ra là điều gì thúc đẩy người dùng thế chấp ADA (hoặc tài sản khác) nhiều hơn đến 120% trên INDIGO, và hơn 170% với MakerDao chỉ để vay?
(từ đây tôi sẽ viết về INDIGO vì hình thức hoạt động tương đối giống nhau và đúng với chủ đề của bài)
Lý do chính: bằng cách vay iUSD (thay vì mua nó), một nhà đầu tư sẽ có thể tiếp cận một stablecoin cố định theo đô la Mỹ mà không cần phải bán ADA của mình. Rất hữu ích, vì họ có thể chuyển đổi lại bất cứ lúc nào?
Trong khi, khoản iUSD họ vay ra có thể đem đi farming, hoặc đem qua một giao thức khác để cho vay nhằm kiếm lợi nhuận cao hơn,
Một trong những nguồn thu lớn nhất khi vay iUSD (còn có iBTC, iETH) đó là việc đem chúng tham gia vào Stable Pool!! nhằm nhận lại reward INDY, token quản trị của giao thức và mua được ADA giá rẻ khi xảy ra sự kiện thanh lý.
Stable Pool là gì?
Tại INDIGO, khi nhà đầu tư thế chấp ADA, giao thức luôn yêu cầu họ thế chấp ADA >120% . Điều đó có nghĩa : để mint ra 100.000 iUSD, họ cần thế chấp số ADA có giá trị tối thiểu là 120.000 đô la, toàn bộ quá trình này được ghi chép onchain và được gọi là mở vị thế (Open Position),
– Mỗi nhà đầu tư có thể mở vị thế khác nhau với tỉ lệ thế chấp khác nhau từ 120%, 150%, 250% hoặc 400% tùy theo chiến lược của họ nhưng tuyệt đối họ không nên để gần mốc 120%.
Như lúc đầu tôi đã nói đến việc thanh lý, khi có sự biến động thị trường khiến giá ADA giảm, điều này khiến cho ADA trong vị thế của họ bị giảm giá trị, nếu số ADA đó <120%, vị thế của họ sẽ bị thanh lí , tất nhiên tiếp sau đó họ không thể dùng iUSD để chuyển đổi lại số ADA đã thế chấp.
Câu hỏi đặt ra: khi bị thanh lý, ai đã lấy số ADA của họ?
– Trả lời: Chính là những nhà đầu tư khác tham gia vào Stable Pool, nhiệm vụ cơ bản của Stable Pool là burn một phần iUSD trong pool khi xảy ra sự kiện thanh lý vị thế. khoản ADA của người bị thanh lý sẽ được trả thưởng cho người trong Pool.
Hiểu đơn giản ở góc độ lợi nhuận riêng với Stable Pool, khi ngươi đầu tư đem iUSD tham gia vào Stable Pool sẽ có 2 nguồn lợi:
- Khi có sự kiện thanh lý, họ sẽ mua ADA giá rẻ hơn một chút so với thị trường,
- Vì Stable Pool là thành phần rất quan trọng nhằm duy trì sức khỏe của giao thức, vì thế để tạo động lực cho nhà đầu tư, giao thức sẽ thưởng thêm cho họ bằng token quản trị (INDY)
Nguồn lợi thứ 3: khi nắm giữ token quản trị (INDY – có thể sở hữu sau nguồn lợi thứ 2)
Nhà đầu tư đến một lúc nào đó sẽ đóng vị thế hoặc giảm số lượng ADA đã thế chấp, nghĩa là họ cần đem iUSD đã mint trả lại giao thức nhằm rút ADA đã thế chấp của họ, khi họ quyết định làm điều này họ cần trả phí 2% trên khoản ADA họ chuyển đổi (thường xảy ra khi giá ADA tăng)
Khoản phí này là reward cho người staking INDY, ngoài ra người nắm giữ INDY có thể đề xuất hướng đi cho toàn bộ giao thức
Nguồn lợi thứ 4: nguồn lợi đặc biệt chỉ có trên INDIGO
Khác với những Blockchain khác, nhờ vào địa chỉ Franken, một loại địa chỉ hỗn hợp thuộc hạ tầng Cardano cho phép INDIGO tạo ra một vị thế đặc biệt: nhường quyền staking cho khoản ADA mà người đầu tư đã thế chấp
Có như vậy, nhà đầu tư vẫn tự staking ở pool bất kì nhằm gia tăng thêm lợi nhuận từ khoản ADA đã thế chấp thông qua các chương trình: ISPO, FISO….
Kết luận:
Mô hình tài chính của giao thức INDIGO cho phép nhà đầu tư có thể kiếm được lợi nhuận tốt khi có sự biến động giá ADA (cả tăng và giảm – nhất là những tình huống cực đoan), đây là sân chơi thú vị nhằm gia tăng khoản ADA đang hold của nhà đầu tư hiện chỉ kiếm lợi nhuận bằng Staking, tuy nhiên nó vẫn tìm ẩn những rủi ro nhất định khi Oracle nhằm theo dõi giá chưa thực sự phi tập trung, cũng như hệ thống tương đối mới với ngôn ngữ lập trình Plutus còn non trẻ khiến cho mã của giao thức có thể tồn tại những lỗ hổng Zero day. Ngoài ra, trong những tình huống cực đoan, sức khỏe của giao thức cũng sẽ ảnh hưởng khi tổng tài sản trong giao thức giảm quá nhanh khiến giao thức depeg, nó cũng là nguy nhưng cũng là cơ hội cho những người biết cách tận dụng.
Lưu ý : Đây không phải là lời khuyên tài chính.
Bài viết được viết bởi Đức Châu (Admin Group Treviet – Đối tác của CEVI) cho dự án Learn to earn, dự án được tài trợ bởi Catalyst.
Xem thêm các bài viết khác về Cardano tại: https://discord.com/channels/931602162428018688/1047914738547437568
