1. Stablecoin để làm gì?
Stablecoin được sinh ra để giải quyết vấn đề lớn nhất trong thị trường tiền điện tử hiện tại. Đó chính là sự biến động (volatility). Đối với các nhà đầu tư họ có thể chuyển tài sản sang stablecoin để tránh khỏi sự biến động của tiền điện tử mà không nhất thiết phải đổi sang Fiat. Stablecoin được ví như một chiếc cầu nối giữa thị trường tiền điện tử với thị trường tài chính truyền thống.
2. Khái niệm cơ bản về các loại stablecoin chính.
Stablecoin Fiat.
Đây là loại stablecoin phát hành tài sản nợ do một bên thứ ba uy tín đứng ra đảm bảo, và đơn vị trung gian này sẽ đứng ra đảm bảo quy đổi với tỷ lệ 1$ stablecoin được đúc ra sẽ có 1$ Fiat đảm bảo.
Một số đồng phổ biến hiện nay như: USDT, USDC …
Stablecoin tiền mã hoá.
Các stablecoin được đảm bảo bởi tiền mã hoá tương tự như stablecoin được đảm bảo bởi tiền pháp định. Nhưng thay vì sử dụng đô-la Mỹ hoặc một loại tiền tệ khác làm tài sản dự trữ thì lại sử dụng tiền mã hóa như một tài sản thế chấp. Khi thị trường tiền mã hóa có nhiều biến động, các stablecoin được đảm bảo bằng tiền mã hóa thường được thế chấp quá mức như một biện pháp chống lại sự biến động giá.
Các stablecoin được hỗ trợ bởi tiền mã hóa sử dụng các hợp đồng thông minh để quản lý việc đúc thêm tiền và đốt tiền. Điều này làm cho quy trình đáng tin cậy hơn vì người dùng có thể kiểm tra các hợp đồng một cách độc lập. Một số stablecoin được hỗ trợ bởi tiền mã hóa được điều hành bởi các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO), nơi cộng đồng có thể bỏ phiếu cho những thay đổi trong dự án.
Ví dụ: DJED, DAI, …
Stablecoin thuật toán.
Các stablecoin thuật toán có một cách tiếp cận khác bằng cách loại bỏ nhu cầu dự trữ. Thay vào đó, các thuật toán và hợp đồng thông minh quản lý nguồn cung stablecoin được phát hành, tương tự như chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương. Mô hình này hiếm hơn nhiều so với các stablecoin được đảm bảo bởi tiền mã hóa hoặc tiền pháp định bởi để vận hành nó thành công khá khó.
Về cơ bản, một hệ thống stablecoin theo thuật toán sẽ làm giảm nguồn cung token nếu giá giảm xuống dưới giá của loại tiền pháp định mà nó theo dõi. Điều này có thể được thực hiện thông qua stake, đốt hoặc mua lại. Nếu giá vượt qua giá trị của tiền pháp định, các token mới sẽ được đưa vào lưu thông để làm giảm giá trị của stablecoin.
Ví dụ: UST
3. So sánh các yếu tố cần thiết của stablecoin.
Tài sản thế chấp.
- Stablecoin Fiat: Sử dụng các loại đồng tiền pháp định làm tài sản thế chấp như USD, EUR, VND…
- Stablecoin tiền mã hoá: Sử dụng các loại tiền mã hóa làm tài sản thế chấp trên thị trường như ADA, BTC, ETH…
Cần lưu ý là Djed sử dụng tài sản thế chấp là ADA. DJED trong tương lai sẽ sử dụng BTC, ETH làm tài sản thế chấp (tài sản ngoại sinh: ADA và DJED không có mối tương quan đối xứng, giá và cung của ADA ảnh hưởng tới DJED và không có ngược lại). Điều này có nghĩa là tài sản hỗ trợ DJED là ADA , ADA có tiện ích riêng và tách biệt hoàn toàn, độc lập với dự án stablecoin DJED.
- Stablecoin thuật toán: Sử dụng tài sản thế chấp nội sinh, chẳng hạn như UST của LUNA, LUNA và UST có mối tương quan đối xứng, ảnh hưởng cung cầu của nhau khi đúc và đốt 1 bên nào đó.
Mức độ thế chấp.
- Stablecoin Fiat: Tỷ lệ 1:1 với đồng ổn định, có nghĩa là với 1$ stablecoin sẽ có 1$ tiền pháp định.
- Stablecoin tiền mã hoá: Tùy theo nguyên lý hoạt động của stablecoin mà có các mức độ thế chấp khác nhau. DJED được chấp nhận quá mức 400% — 800%, điều này có nghĩa là nó có giá trị cao gấp 4 đến 8 lần so với tổng số tiền DJED được đúc ra. Trong khi đó, các stablecoin thuật toán thường được thế chấp một phần hoặc không được thế chấp.
- Stablecoin thuật toán: Dùng các thuật toánvà hợp đồng thông minh quản lý nguồn cung stablecoin được phát hành. Hầu hết các stablecoin thuật toán có tài sản thế chấp nội sinh thường được thế chấp dưới định mức, có nghĩa là chúng có giá trị cơ bản thấp hơn so với tổng số stablecoin được tạo ra. Đây là điều có thể dẫn đến việc mất peg.
Tập trung và Phi tập trung.
- Stablecoin Fiat: Tập trung, bắt buộc phải có 1 bên thứ 3 đứng giữa đảm bảo độ ổn định và minh bạch của stablecoin này.
- Stablecoin tiền mã hoá: DJED hoàn toàn phi tập trung, không cần 1 bên thứ 3 nào đảm bảo ổn đinh và minh bạch của stablecoin này, tất cả đều dùng thuật toán, hợp đồng thông minh và được thể hiện trên onchain. Ai cũng có thể kiểm duyệt.
- Stablecoin thuật toán: Tương tự như stablecoin tiền mã hoá.
Sự ổn định.
- Stablecoin Fiat: Phụ thuộc hoàn toàn vào bên thứ 3 phát hành stablecoin.
- Stablecoin tiền mã hoá: Tính ổn định cao, tính ổn định của DJED dựa trên tài sản thế chấp quá mức. Như đã đề cập ở trên, DJED đã được thế chấp quá mức từ 4 đến 8 lần để đảm bảo có đủ $ADA trong hợp đồng, cho dù giá ADA có biến động mạnh vẫn đảm bảo đủ tài sản thế chấp khi quy đổi ra DJED.
- Stablecoin thuật toán: Tính ổn định thấp, dựa hoàn toàn vào đồng coin quản trị, đồng coin quản trị và stablecoin có tương quan đối xứng, dẫn tới sự mất ổn định của stablecoin nếu đồng quản trị biến động giá mạnh.
Kết Luận: Sau 1 loạt các so sánh ở trên cho chúng ta thấy đươc DJED là 1 stablecoin được thế chấp quá mức. Đem lại sự phi tập trung đúng nghĩa, phù hợp với lý tưởng của Cardano. Đây là sự ổn định và an toàn nhất có thể mà chúng ta cần về 1 stablecoin. Tuy nhiên, thị trường này tiềm ẩn nhiều rủi ro vì thế chúng ta cần nhiều thời gian hơn để kiểm chứng 1 giao thức về độ tin cậy.
Bài viết được viết bởi $neo.tran | CEVI#7634 (thành viên Cardano Ecosystem Hub in Vietnam – CEVI), dự án được tài trợ bởi Catalyst.
Xem thêm các bài viết khác về Cardano tại: https://discord.com/channels/931602162428018688/1047914738547437568
