Tác giả: O’Reilly
Nhà xuất bản: Đại học Kinh tế Quốc dân
Năm xuất bản: 2018
Sách Blockchain – Khởi Nguồn Cho Một Nền Kinh Tế Mới
Bitcoin đang bắt đầu bước vào giai đoạn trưởng thành trên cương vị một đồng tiền số, nhưng công nghệ Blockchain đằng sau nó có thể mang nhiều ý nghĩa lớn lao hơn. Cuốn sách này sẽ đưa bạn vượt ra khỏi phạm trù tiền tệ (“Blockchain 1.0”) và hợp đồng thông minh (“Blockchain 2.0”) để thấy blockchain có thể trở thành mô hình điện toán đột phá thứ năm (sau máy chủ cỡ lớn, máy tính cá nhân, mạng internet, và mạng di động/xã hội) như thế nào. Tác giả Melanie Swan, nhà sáng lập Học viện Nghiên cứu Blockchain, lý giải rằng về cơ bản, blockchain là một sổ cái công khai có tiềm năng trở thành kho lưu trữ toàn cầu phi tập trung phục vụ việc đăng ký, kiểm kê, và chuyển giao tất cả các loại tài sản – không chỉ lien quan đến tài chính mà còn bao gồm các loại tài sản hữu hình và vô hình như phiếu bầu, phần mềm, dữ liệu sức khỏe, và ý tưởng.
Mượn vềKeyword: Khởi Nguồn Cho Một Nền Kinh Tế Mới
VNEconomics – Chúng tôi mong muốn đem tri thức khoa học, công nghệ, kinh tế đến với nhiều người Việt Nam. Đặc biệt là kiến thức về Blockchain & tiền mã hóa
——————————————————–
Lời mở đầu sách Blockchain – Khởi nguồn của một nền kinh tế mới:
Chúng ta nên nghĩ về Blockchain như là một dạng khác của Internet – một thứ công nghệ thông tin toàn diện với các phân tầng kỹ thuật và nhiều lớp ứng dụng cho bất kỳ hình thức đăng ký tài sản, kiểm kê và giao dịch trao đổi nào, bao gồm mọi lĩnh vực tài chính, kinh tế và tiền; tài sản hữu hình (tài sản vật chất, nhà cửa, ô tô); và các tài sản vô hình (phiếu bầu, ý tưởng, danh tiếng, ý định, dữ liệu sức khỏe, thông tin,…).
Nhưng khái niệm Blockchain thậm chí còn nhiều hơn thế; nó là một dạng thức tổ chức mới cho việc khám phá, định giá và chuyển giao tất cả các lượng tử (các đơn vị rời rạc) của bất cứ thứ gì và có khả năng phối hợp tất cả các hoạt động của con người ở quy mô lớn hơn nhiều so với trước đây.
Chúng ta có thể đang đứng tại ngưỡng cửa của một cuộc cách mạng mới. Cuộc cách mạng này bắt đầu với một nền kinh tế mới trên Internet, một loại tiền tệ khác được gọi là Bitcoin được ban hành và không được chống lưng bởi một cơ quan trung ương nào, nó chỉ dựa trên sự tự đồng thuận giữa những người người dùng mạng với nhau.
Tuy nhiên, sự đặc biệt có một không hai của nó nằm ở thực tế là nó không đòi hỏi người dùng phải tin tưởng lẫn nhau. Thông qua việc tự bảo mật bằng các thuật toán, mọi nỗ lực gian lận trong hệ thống đều bị loại bỏ.
Trong một định nghĩa kỹ thuật chính xác, Bitcoin là một loại tiền số được giao dịch thông qua Internet trong một hệ thống phân cấp phi tập trung, sử dụng một sổ cái công khai đưọc gọi là Blockchain (Chuỗi khối).
Đây là một dạng của tiền tệ, kết hợp chia sẻ tập tin ngang hàng (peer-to-peer) BitTorrent với khóa công khai được mã hóa. Kể từ khi ra mắt vào năm 2009, Bitcoin đã kéo theo sau đó sự ra đời của một loạt các đồng tiền điện tử mô phỏng – thay thế, sử dụng cùng một cách tiếp cận chung nhưng với sự tối ưu hóa, những cải tiến thêm bớt khác nhau.
Quan trọng hơn, công nghệ Blockchain có thể trở thành lớp kinh tế liền mạch gắn trên Web chưa từng có, đóng vai trò là lớp đệm công nghệ cho các thanh toán, giao dịch trao đổi phi tập trung, kiếm và chi tiêu token, yêu cầu và chuyển giao tài sản kỹ thuật số, phát hành và thực hiện các hợp đồng thông minh.
Bitcoin và công nghệ Blockchain, như một mô hình phân cấp, có thể là công nghệ đột phá lớn và mô hình điện toán toàn cầu tiếp theo (theo sau máy tính lớn, máy tính cá nhân, Internet và mạng xã hội/điện thoại di động), với khả năng tái định dạng lại mọi hoạt động của con người một cách phổ biến như Web đã làm.
Tiền tệ, Hợp đồng và Ứng dụng vượt ra khỏi Thị trường Tài chính
Những lợi ích tiềm tàng của Blockchain không chỉ dừng lại ở mặt kinh tế – mà nó còn mở rộng sang các lĩnh vực khác: chính trị, nhân đạo, xã hội và khoa học – và khả năng công nghệ của Blockchain đã được triển khai, khai thác bởi các nhóm cụ thể để giải quyết các vấn đề thực tế.
Chẳng hạn, để chống lại các chế độ chính trị đầy áp bức, công nghệ Blockchain có thể được sử dụng để đưa ra một chức năng đám mây phân quyền mà trước đây cần quản lý bởi các tổ chức có thẩm quyền.
Điều này rõ ràng là hữu ích cho các tổ chức như WikiLeaks (chính phủ các quốc gia chặn các giao dịch thẻ tín dụng đóng góp cho Edward Snowden) cũng như các tổ chức có phạm vi xuyên quốc gia và trung lập trong quan điểm chính trị, như các tổ chức phi lợi nhuận quản lý dữ liệu hệ thống tên miền Internet ICANN và dịch vụ DNS.
Ngoài các tình huống mà trong đó lợi ích công cộng phải vượt qua các cơ cấu quyền lực của chính phủ, các ngành và lĩnh vực khác có thể được giải phóng khỏi các quy định, khỏi các chương trình cấp phép dựa trên cơ cấu quyền lực theo cấp bậc, khỏi sự ảnh hưởng của các nhóm quyền lợi đặc biệt được hỗ trợ mạnh mẽ của chính phủ, để cho phép các mô hình kinh doanh trung gian mới.
Mặc dù các quy định được thúc đẩy bởi vận động hành lang đã làm tê liệt các dịch vụ của người tiêu dùng, các mô hình kinh tế chia sẻ mới như Airbnb và Uber đã và đang đứng vững, mạnh mẽ trong các cuộc tấn công pháp lý từ chính quyền đương nhiệm.
Ngoài các lợi ích về kinh tế và chính trị, việc phối hợp, lưu giữ hồ sơ, và không thể hủy ngang các giao dịch sử dụng công nghệ Blockchain là những đặc điểm được coi là nền tảng cho các tiến bộ trong xã hội, như Magna Carta hay Rosetta Stone.
Trong trường hợp này, Blockchain đóng vai trò như là kho lưu trữ hồ sơ công cộng cho toàn xã hội, bao gồm đăng ký của tất cả các tài liệu, sự kiện, danh tính và tài sản. Trong hệ thống này, tất cả tài sản đều có thể trở thành tài sản thông minh.
Đây là khái niệm mã hoá mọi tài sản lên Blockchain với một mã nhận dạng duy nhất, để tài sản có thể được theo dõi, kiểm soát và trao đổi (mua hoặc bán) trên Blockchain. Điều này có nghĩa là tất cả các tài sản hữu hình (nhà ở, ô tô) và tài sản kỹ thuật số đều có thể được đăng ký và giao dịch trên Blockchain.
Ví dụ (chúng ta sẽ thấy rõ hơn trong quá trình triển khai nội dung của cuốn sách này), chúng ta có thể thấy tiềm năng thay đổi thế giới của Blockchain trong việc sử dụng nó để đăng ký và bảo vệ sở hữu trí tuệ (IP).
Ngành công nghiệp điện tử kỹ thuật số đang nổi lên cung cấp các dịch vụ đăng ký theo cá nhân các nội dung chính xác của bất kỳ tài sản kỹ thuật số nào (bất kỳ tệp tin, hình ảnh, hồ sơ sức khoẻ, phần mềm,…) lên Blockchain.
Blockchain có thể thay thế hoặc bổ sung tất cả các hệ thống quản lý sở hữu trí tuệ hiện có. Nó hoạt động theo một thuật toán tiêu chuẩn được chạy trên một tập tin (bất kỳ tập tin), để nén nó vào một mã ngắn 64 ký tự (được gọi là một hash – chuỗi băm), mỗi tập tin lại có một mã riêng biệt.
Cho dù tệp lớn (ví dụ: Tệp tgen di truyền 9 GB), tệp nén này được nén vào một chuỗi băm bảo mật 64 ký tự và không thể tính toán ngược trở lại. Giá trị băm này sau đó được bao gồm trong một giao dịch Blockchain, thêm dấu thời gian – bằng chứng về tài sản kỹ thuật số hiện có vào thời điểm đó.
Chuỗi băm có thể được tính toán lại từ các tập tin cơ bản (lưu trữ riêng trên máy tính của chủ sở hữu, không phải trên Blockchain), xác nhận rằng các nội dung ban đầu đã không thay đổi.
Chuẩn hóa các cơ cấu như luật hợp đồng là những bước tiến cách mạng cho xã hội, và các Blockchain bảo vệ sở hữu trí tuệ (tác phẩm nghệ thuật số) có thể chính là một bước ngoặt đáng kể, góp phần cho sự phối hợp nhịp nhàng trong các xã hội quy mô lớn với ngày càng nhiều các hoạt động kinh tế được thúc đẩy bởi những luồng ý tưởng sáng tạo mới.
Blockchain 1.0, 2.0, và 3.0
Các lợi ích về kinh tế, chính trị, nhân đạo và pháp lý của Bitcoin và công nghệ Blockchain bắt đầu làm rõ rằng, đây có thể là một công nghệ đột phá có thể tái cấu trúc tất cả các khía cạnh xã hội và các hoạt động trong xã hội đó.
Theo cách tổ chức và những tiện ích mà nó mang lại, các dạng hoạt động khác nhau đang tồn tại cũng như đang tiềm ẩn trong cuộc cách mạng Blockchain được chia thành ba loại: Blockchain 1.0, 2.0 và 3.0.
- Blockchain 1.0 – Tiền tệ: Bao gồm chuyển đổi tiền tệ, kiều hối và hệ thống thanh toán kỹ thuật số. Là khu vực của Bitcoin và những đồng tiền điện tử khác.
- Blockchain 2.0 – Hợp đồng: Mở rộng hơn với các ứng dụng tài chính và thị trường, bao gồm chứng khoán, trái phiếu, nợ, các khoản vay, thế chấp, quyền sở hữu trí tuệ và các hợp đồng thông minh.
- Blockchain 3.0 – Ứng dụng: Đưa Blockchain vượt ra khỏi lĩnh vực tài chính, và đi vào các lĩnh vực của chính phủ, giáo dục, y tế, khoa học, văn hóa và nghệ thuật.
Bitcoin là gì?
Bitcoin là một loại tiền số (hay còn goi là tiền điện tử). Nó là tiền tệ kỹ thuật số và cũng là hệ thống thanh toán trực tuyến, trong đó các kỹ thuật mã hoá được sử dụng để quy định việc tạo ra đơn vị tiền tệ và xác minh việc chuyển tiền, hoạt động độc lập với ngân hàng trung ương.
Thuật ngữ có thể gây nhầm lẫn vì các từ Bitcoin và Blockchain có thể được sử dụng cho cả ba phần của nội dung: nền tảng công nghệ Blockchain, giao thức và máy khách thông qua các giao dịch được thực hiện, và tiền điện tử thực tế (tiền); hoặc nói rộng hơn, đề cập đến toàn bộ khái niệm về tiền điện tử.
Cũng giống như khái niệm PayPal được gọi trên Internet là “PayPal“, trên đó giao thức PayPal đã được chạy, để chuyển tiền tệ PayPal. Ngành công nghiệp Blockchain đang sử dụng các thuật ngữ này thay phiên nhau bởi vì nó vẫn đang trong quá trình định hình chính nó thành những gì nó có thể, như là trở thành các lớp trong một ngăn xếp công nghệ.
Bitcoin được tạo ra vào năm 2009 (được phát hành vào ngày 9 tháng 1 năm 2009) bởi một người hoặc tổ chức ẩn danh Satoshi Nakamoto. Nội dung và chi tiết hoạt động được mô tả ngắn gọn và rõ ràng trong Whitepaper, “Bitcoin: Hệ thống tiền điện tử ngang hàng”.
Các khoản thanh toán sử dụng đồng tiền ảo phân quyền này được ghi lại trong một sổ cái công cộng, được lưu trữ trên máy tính của nhiều, hay còn có thể nói là toàn bộ những người dùng Bitcoin, và có thể xem được liên tục trên Internet.
Bitcoin là đồng tiền điện tử đầu tiên và cũng là đồng tiền phân quyền lớn nhất. Có hàng trăm các “altcoin” (đồng xu thay thế) khác, như Litecoin và DogeCoin, nhưng Bitcoin chiếm đến 90% tổng thị trường tiền thuật toán và đóng vai trò là tiêu chuẩn thực tế cho các đồng tiền khác.
Bitcoin là ẩn danh (chứ không phải là vô danh) theo nghĩa là các địa chỉ khóa công khai (chuỗi gồm 27-32 ký tự cả chữ và số; chức năng tương tự như một địa chỉ email); được sử dụng để gửi và nhận Bitcoin và ghi nhận các giao dịch, khác hoàn toàn với thông tin nhận dạng cá nhân.
Bitcoin được tạo ra như một phần thưởng cho công việc xử lý tính toán, được gọi là đào, hay khai thác, trong đó người dùng cung cấp sức mạnh tính toán của họ để xác minh và ghi nhận các khoản thanh toán vào sổ cái công khai.
Các cá nhân hoặc công ty tham gia đào để nhận được phí giao dịch và đồng Bitcoin mới được tạo ra. Ngoài việc khai thác, Bitcoin cũng có thể giống như bất kỳ loại tiền tệ nào, có thể đổi sang tiền pháp định (tiền do Chính phủ ban hành), các sản phẩm và dịch vụ.
Người dùng có thể gửi và nhận Bitcoin với một khoản phí giao dịch tùy chọn, sử dụng phần mềm ví trên máy tính cá nhân, thiết bị di động hoặc ứng dụng web.
Blockchain là gì?
Blockchain là sổ cái công cộng của tất cả các giao dịch Bitcoin đã từng được thực hiện. Nó liên tục phát triển khi các thợ đào thêm các khối mới vào nó (mỗi 10 phút) để ghi nhận các giao dịch gần đây nhất.
Các khối được thêm vào Blockchain theo thứ tự tuyến tính (theo đường thẳng), theo trình tự thời gian. Mỗi full node (tức là mỗi máy tính kết nối với mạng Bitcoin được sử dụng như máy khách, thực hiện nhiệm vụ xác nhận và chuyển tiếp các giao dịch) có một bản sao của Blockchain, được tải xuống tự động khi thợ đào tham gia vào mạng Bitcoin.
Blockchain có thông tin đầy đủ về các địa chỉ và số dư từ khối genesis – khối nguyên thủy (các giao dịch đầu tiên được thực hiện) đến khối gần đây nhất được hoàn thành.
Blockchain như là một sổ cái công cộng có nghĩa là bạn có thể truy vấn bất kỳ khối nào cho các giao dịch liên quan đến địa chỉ Bitcoin cụ thể – ví dụ: bạn có thể tìm địa chỉ ví của mình để xem giao dịch mà bạn đã nhận được Bitcoin đầu tiên của mình.
Blockchain được coi là sự cải tiến công nghệ chính của Bitcoin, vì nó là một cơ chế xác nhận “không tín nhiệm” của tất cả các giao dịch trên mạng.
Người dùng có thể tin tưởng hệ thống sổ cái công cộng được lưu trữ trên toàn thế giới này trên những node phân cấp khác nhau, được duy trì bởi những thợ đào – người ghi sổ, trái ngược hoàn toàn với việc phải thiết lập và duy trì sự tín nhiệm đối với đối tác giao dịch (một người khác) hoặc bên trung gian thứ ba (ví dụ như ngân hàng).
Blockchain là cấu trúc cho một hệ thống mới của các giao dịch phân cấp dựa trên sự không tín nhiệm, là chìa khóa quan trọng của sự đối mới. Blockchain cho phép giao dịch phi trung gian và phi tập trung của bất kỳ loại nào giữa tất cả các bên trên cơ sở toàn cầu.
Blockchain giống như một lớp ứng dụng khác chạy trên ngăn xếp giao thức Internet hiện có, bổ sung thêm một lớp hoàn toàn mới cho Internet, cho phép các giao dịch kinh tế, cả thanh toán bằng tiền điện tử ngay tức thì (đối với một số loại tiền điện tử được sử dụng phổ biến) và trong dài hạn, với các hợp đồng tài chính phức tạp.
Bất kỳ tiền tệ, hợp đồng tài chính, hoặc tài sản vô hình hoặc tài sản hữu hình nào, đều có thể được giao dịch với một hệ thống như Blockchain. Hơn nữa, Blockchain có thể được sử dụng không chỉ cho các giao dịch, mà còn là một hệ thống đăng ký và kiểm kê để ghi chép, theo dõi, giám sát và giao dịch tất cả các tài sản.
Một Blockchain tương đối giống như một bảng tính khổng lồ để đăng ký tất cả các tài sản, và một hệ thống kế toán để giao dịch chúng trên quy mô toàn cầu, có thể bao gồm tất cả các hình thức tài sản được nắm giữ bởi tất cả các bên trên toàn thế giới.
Do đó, Blockchain có thể được sử dụng cho bất kỳ hình thức đăng ký tài sản, kiểm kê và giao dịch, trao đổi nào, bao gồm mọi lĩnh vực tài chính, kinh tế, và tiền; tài sản hữu hình (tài sản vật lý); và các tài sản vô hình (sự bỏ phiếu, ý tưởng, danh tiếng, ý định, dữ liệu sức khoẻ,…).
Thế giới kết nối và Blockchain: Mô hình điện toán đột phá thứ năm
Các mô hình điện toán là những tiến bộ công nghệ đầy tính cách mạng, làm cho thế giới ngày càng phát triển hiện đại hơn hơn. Mỗi một thập kỷ trôi qua, một mô hình điện toán mới lại được ra đời (Hình P-1).
Đầu tiên là sự ra đời của mô hình máy tính lớn và máy tính cá nhân (PC). Sau đó Internet đã đổi mới mọi thứ. Điện thoại di động và mạng xã hội là mô hình gần đây nhất. Và mô hình hiện tại đang nổi lên trong thập kỷ này có thể là mô hình thế giới máy tính kết nối dựa vào mật mã Blockchain.
Thế giới kết nối có thể bao gồm công nghệ Blockchain như là lớp phủ kinh tế cho những gì đang trở thành một thế giới kết nối liên tục của nhiều thiết bị máy tính, bao gồm máy tính có thể đeo được (như Đồng hồ của Apple), bộ cảm biến Internet-of-Things (IoT), điện thoại thông minh, máy tính bảng, máy tính xách tay, các thiết bị tự theo dõi định lượng (ví dụ như Vòng tay theo dõi sức khỏe Fitbit), nhà thông minh, xe thông minh và thành phố thông minh.
Tuy nhiên, nền kinh tế mà Blockchain hướng tới không chỉ đơn thuần là sự di chuyển của tiền, dòng tiền; mà còn là việc truyền tải thông tin và phân bổ hiệu quả các nguồn lực mà tiền đã có trong nền kinh tế quy mô con người và doanh nghiệp.
Với tiềm năng cách mạng tương đương với Internet, công nghệ Blockchain có thể được triển khai và chấp nhận nhanh hơn nhiều so với Internet đã từng, bởi những hiệu quả của mạng Internet toàn cầu và kết nối di động hiện nay.
Vì như Dạng thức thứ 4, tính năng di động – xã hội của nó đã trở thành một tính năng đáng mong chờ của các thuộc tính công nghệ, do đó Blockchain của Dạng thức thứ 5 cũng có thể mang lại sự kỳ vọng phổ biến của chức năng trao đổi giá trị.
Chức năng của Dạng thức 5 có thể là trải nghiệm của một lớp nhiều thiết bị máy tính, liên tục, liền mạch trong thế giới vật lý với lớp phủ công nghệ Blockchain cho các thanh toán – không chỉ thanh toán cơ bản mà còn là các khoản thanh toán nhỏ, giao dịch phi tập trung, kiếm và chi tiêu token, yêu cầu và chuyển giao tài sản kỹ thuật số, phát hành và thực hiện hợp đồng thông minh – như là lớp kinh tế mà Web chưa từng có.
Thế giới đang chuẩn bị cho một loại tiền dựa trên trên Internet phổ biến hơn: Apple Pay (ứng dụng di động ví điện tử dựa trên token của Apple) và đối thủ cạnh tranh của nó có thể là một bước trung gian quan trọng trong việc chuyển sang một thế giới tiền điện tử trưởng thành, “đủ lông đủ cánh”, trong đó Blockchain trở thành lớp kinh tế liền mạch trên Web.
M2M/IoT Mạng thanh toán Bitcoin để kích hoạt nền kinh tế máy móc
Blockchain là một dạng thức cách mạng cho thế giới con người, “Internet của các cá nhân”, và nó cũng có thể là tiền tệ tiên quyết của nền kinh tế máy móc. Gartner ước tính Internet của vạn vật (IoT) sẽ bao gồm 26 tỷ thiết bị và nền kinh tế trị giá 1.9 nghìn tỷ đô la vào năm 2020.
Một đồng tiền điện tử “Internet of Money (Tiền của Internet)” tương ứng là cần thiết để quản lý các giao dịch giữa các thiết bị này, và các thanh toán nhỏ giữa các thiết bị được kết nối có thể phát triển thành một lớp mới của nền kinh tế.
Cisco ước tính các kết nối M2M (máy-máy) đang phát triển nhanh hơn bất kỳ loại nào khác (84%) và dự báo lưu lượng IP toàn cầu sẽ tăng trưởng gấp ba lần từ năm 2012 đến năm 2018, cùng với đó là sự ưa chuộng đối với di động, WiFi và M2M.
Cũng giống như một nền kinh tế tiền tệ cho phép phân bổ nguồn lực tốt hơn, nhanh hơn và hiệu quả hơn trên quy mô con người, nền kinh tế máy móc có thể cung cấp một hệ thống mạnh mẽ và phân cấp để giải quyết những vấn đề này trên quy mô máy móc.
Một số ví dụ về các thanh toán nhỏ có thể là: Ô tô được kết nối sẽ tự động tính phí giao dịch với đường cao tốc nếu họ đang vội, họ đồng ý chịu một khoản phí nhỏ, để bù lại, họ có một lịch trình với thời gian thoải mái hơn.
Phối hợp giữa các máy bay giao hàng không người lái là một trường hợp sử dụng tiềm năng khác cho các mạng lưới thanh toán nhỏ giữa các thiết bị với nhau, nơi các ưu tiên cá nhân có thể được cân bằng.
Cảm biến trong nông nghiệp là một ví dụ của một loại hệ thống khác có thể sử dụng các nguyên tắc kinh tế để lọc dữ liệu không liên quan thường xuyên, trừ những dữ liệu ưu tiên khi các điều kiện môi trường (ví dụ như độ ẩm) được đáp ứng, bởi một nhóm cảm biến lớn được triển khai trong một vườn ươm.
Mô hình phân cấp của các giao dịch ngang hàng, không tín nhiệm của công nghệ Blockchain, theo cách hiểu cơ bản nhất, nghĩa là các giao dịch không có trung gian.
Tuy nhiên, sự chuyển đổi tiềm năng sang các giao dịch phân cấp không tín nhiệm trên cơ sở toàn cầu với quy mô lớn cho mọi loại tương tác và giao dịch (con người – con người, con người – máy, máy – máy), có thể ngụ ý cho ta thấy một cấu trúc và hoạt động khác biệt của xã hội theo những cách mà chúng ta không thể lường trước được, ngoại trừ những mối quan hệ và các hệ thống quyền lực hiện tại với những tiện ích dễ bị mất đi.
Khuynh hướng chi phối sự chấp nhận chủ đạo: Tin tưởng, Có thể sử dụng, Dễ dùng
Bởi vì nhiều ý tưởng và khái niệm đằng sau Bitcoin và công nghệ Blockchain còn mới mẻ và phức tạp về mặt kỹ thuật, đã có sự phàn nàn rằng: có lẽ tiền điện tử quá phức tạp cho việc chấp nhận chủ đạo.
Tuy nhiên, điều này cũng đúng với Internet, và nói chung là khi bắt đầu kỷ nguyên của bất cứ loại công nghệ mới nào, các câu hỏi chi tiết về kỹ thuật “nó là gì” và “nó hoạt động như thế nào”, sẽ là mối quan tâm của nhiều đối tượng.
Đây không phải là rào cản thực sự; không cần phải biết TCP/IP hoạt động như thế nào để gửi một email, và các ứng dụng công nghệ mới đi vào sử dụng công cộng mà không cần xem xét thêm nhiều chi tiết kỹ thuật, miễn là nó thích hợp, có thể sử dụng, các ứng dụng tương tác với khách hàng đáng tin cậy được phát triển.
Ví dụ: Không phải tất cả người dùng đều cần phải xem đến các chi tiết miêu tả cụ thể nhất của một địa chỉ công khai 32 ký tự. Các công ty chẳng hạn như Circle Internet Financial và Xapo đang phát triển các ứng dụng tương tác với khách hàng đặc biệt nhằm mục đích nhận được sự chấp nhận chủ đạo của Bitcoin (với mục tiêu trở thành “Gmail của Bitcoin” về khả năng sử dụng tương tác với khách hàng và thị phần).
Bởi vì Bitcoin và các ví điện tử có liên quan đến tiền, rõ ràng là có thêm sự nhạy cảm trong các ứng dụng người dùng cuối và lòng tin của khách hàng mà các dịch vụ cần thiết lập.
Có rất nhiều vấn đề bảo mật tiền điện tử cần giải quyết để tạo ra sự hiểu biết về mật mã, để ví khách hàng có thể sử dụng được, bao gồm cách sao lưu tiền của bạn, phải làm gì nếu bạn mất khóa cá nhân và phải làm gì nếu nhận được đồng xu bị mất (tức là bị đánh cắp trước đó) trong giao dịch và bây giờ không thể lấy nó ra khỏi đó được.
Tuy nhiên, những vấn đề này đang được giải quyết bởi ngành công nghiệp Blockchain, và các đồng tiền thay thế khác có thể tận dụng việc chỉ là một node khác trong quá trình phát triển liên tục của công nghệ tài chính (fintech), bao gồm máy ATM, ngân hàng trực tuyến, và bây giờ là Apple Pay.
Chấp nhận ứng dụng tiền tệ có thể rất đơn giản với các giao diện tương tác trực tiếp với khách hàng dễ sử dụng và đáng tin cậy, nhưng sự chấp nhận chủ đạo đối với các ứng dụng Blockchain vượt ra khỏi tiền tệ có thể là điều khó khăn hơn.
Ví dụ, các dịch vụ công chứng ảo là một cách dễ dàng, với chi phí thấp, an toàn, vĩnh viễn, có thể tìm thấy được cho việc đăng ký bảo vệ sở hữu trí tuệ, hợp đồng, di chúc và các tài liệu tương tự. Không nghi ngờ gì về những lý do xã hội mà mọi người thích giao tiếp với luật sư về những vấn đề nhất định (có thể bởi lời khuyên đưa ra bởi con người, phân tích tâm lý học hoặc sự xác nhận mà các luật sư có thể cung cấp), và chính vì những lý do này, việc áp dụng công nghệ có thể sẽ là một quá trình “dài hơi”.
Tuy nhiên, nếu Bitcoin và ngành công nghiệp Blockchain phát triển, thì rất có thể nó sẽ đi theo các giai đoạn, tương tự như sự chấp nhận mô hình của Internet, trong đó một đề xuất giá trị rõ ràng cộng hưởng với các đối tượng tiềm năng khác nhau, và sau đó họ đến với công nghệ mới này, trực tuyến với công nghệ mới này.
Ban đầu, Internet giải quyết các vấn đề nghiên cứu hợp tác cho một nhóm nhỏ: các nhà nghiên cứu học thuật và quân đội. Sau đó, các game thủ và những người dùng khao khát sự tiến bộ cũng trực tuyến trên mạng, và cuối cùng, là tất cả mọi người.
Trong trường hợp của Bitcoin, cho đến thời điểm này, những người chấp nhận sớm là những nhóm nhỏ của những người quan tâm đến tiền và hệ tư tưởng, và các bước tiếp theo cho sự chấp nhận phổ biến rộng rãi có thể là công nghệ Blockchain giải quyết các vấn đề thực tế cho các nhóm lớn khác.
Ví dụ, một số nhóm nhỏ hàng đầu mà công nghệ Blockchain có thể giải quyết một vấn đề lớn, bao gồm những người bị ảnh hưởng bởi kiểm duyệt Internet trong các chế độ chính trị đàn áp, ở đó các dịch vụ DNS (hệ thống tên miền) Blockchain phân quyền có thể tạo ra sự khác biệt lớn.
Tương tự như vậy, trong thị trường bảo vệ sở hữu trí tuệ, công nghệ Blockchain có thể được sử dụng để đăng ký chuỗi phát minh cho bằng sáng chế và cách mạng hóa vụ những kiện tụng, tranh chấp sở hữu trí tuệ trong các lĩnh vực lưu giữ, truy cập và phân bổ tài sản.
Văn hóa Bitcoin: Lễ hội Bitfilm
Một thước đo của bất kỳ sự chuyển hướng công nghệ mới nào để đến với sự chấp nhận chủ đạo là cách nó được đưa lên trong nền văn hoá đại chúng như thế nào. Một dấu hiệu sớm cho thấy ngành công nghiệp tiền điện tử có thể bắt đầu xuất hiện trong tâm lý xã hội toàn cầu là Lễ hội Bitfilm, với các bộ phim có nội dung liên quan đến Bitcoin.
Các bộ phim được lựa chọn để giải thích Bitcoin và tác động của Bitcoin một cách rõ ràng cho toàn cầu. Lễ hội bắt đầu vào năm 2013 và kết thúc vào những ngày cuối năm 2014 hoặc đầu năm 2015 tại Berlin (nơi có trụ sở của Bitfilm), Seoul, Buenos Aires, Amsterdam, Rio và Cape Town.
Đồng thời, Bitfilm cho phép người xem bình chọn cho những bộ phim yêu thích của họ với Bitcoin. Bitfilm tạo ra lễ hội phim, và trong một lĩnh vực kinh doanh khác, họ tạo ra những video quảng cáo cho ngành công nghiệp Blockchain (Hình P-2).
Mục đích, Phương pháp luận, và Cấu trúc của cuốn sách
Ngành công nghiệp Blockchain là vô cùng mới mẻ và hiện nay (vào cuối năm 2014), nó đang trong một giai đoạn với sự bùng nổ và cải tiến lớn. Các khái niệm, thuật ngữ, tiêu chuẩn, kẻ thống lĩnh trong thị trường, quy tắc, và thái độ của ngành công nghiệp đối với một số dự án đang thay đổi nhanh chóng.
Có thể chỉ trong vòng một năm kể từ bây giờ, chúng ta nhìn lại và thấy rằng Bitcoin và công nghệ Blockchain trong những ví dụ chứng minh của hiện tại đã trở nên lạc hậu, không được sử dụng nữa, hoặc chỉ như một hiện vật của quá khứ.
Ví dụ, một lĩnh vực có sự thay đổi đáng kể là khái niệm về bảo mật cho các ví điện tử của người tiêu dùng – một mối quan tâm đặc biệt bởi vì các cuộc tấn công trộm cắp đang bén rễ và phát tán trong ngành công nghiệp mới mẻ này.
Tiêu chuẩn bảo mật ví điện tử hiện nay được cho là multisig (sử dụng nhiều chữ ký chính để phê duyệt giao dịch), nhưng hầu hết người dùng vẫn chưa nâng cấp lên mức bảo mật này.
Cuốn sách này nhằm mục đích nghiên cứu, khai phá các khái niệm rộng hơn, các tính năng, chức năng của Bitcoin và công nghệ Blockchain, các khả năng trong tương lai; nó không ủng hộ, bênh vực, hoặc đưa ra lời khuyên hoặc dự đoán về khả năng tồn tại trong lâu dài của ngành.
Hơn nữa, văn bản này được dùng như là một bản thuyết minh và thảo luận các khái niệm nâng cao, bởi vì có rất nhiều tài nguyên “Blockchain 101” sẵn có. Ngành công nghiệp khai thác đang trong giai đoạn mới nổi, chưa trưởng thành và vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển với nhiều rủi ro.
Với sự năng động trong ngành công nghiệp này, bất chấp sự cố gắng, dốc toàn lực của chúng tôi, có thể có lỗi trong các chi tiết cụ thể của văn bản này ngay ngày hôm sau, thông tin có thể đã trở nên lỗi thời; mục đích của văn bản là để miêu tả phạm vi, tình trạng chung của ngành công nghiệp Blockchain và khả năng của nó.
Và giờ là lúc để tìm hiểu về các công nghệ cơ bản; những lợi ích, nguy hiểm và rủi ro tiềm tàng; và có lẽ quan trọng hơn là các khái niệm và khả năng mở rộng của chúng. Mục tiêu ở đây là cung cấp một cái nhìn tổng quát, toàn diện về bản chất, phạm vi, loại hoạt động đang diễn ra trong ngành công nghiệp tiền điện tử này, và hình dung về những ứng dụng tiềm năng lớn của nó.
Sự thống kê này có thể là không đầy đủ, hoặc mắc phải các lỗi kỹ thuật (mặc dù đã được các chuyên gia đánh giá về tính chính xác về mặt kỹ thuật), và có thể sẽ sớm trở nên lỗi thời vì các dự án được mô tả ở đây có thể đã thất bại hoặc thành công.
Hoặc, toàn bộ ngành công nghiệp Bitcoin và công nghệ Blockchain hiện đang được hình thành, đã có thể bị lỗi thời hoặc bị thay thế bởi các mô hình khác.
Bài viết sử dụng các nguồn nguồn thông tin liên quan đến Bitcoin và sự phát triển của nó. Các nguồn chủ yếu là các diễn đàn của các nhà phát triển, các nhóm Reddit nhỏ, các Whitepaper GitHub, các nội dung âm thanh, phương tiện truyền thông tin tức, YouTube, blog và Twitter.
Tài nguyên trực tuyến cụ thể bao gồm các bản kỷ yếu hội nghị về ngành công nghiệp Bitcoin trên YouTube và Slideshare, các nội dung âm thanh (Let’s Talk Bitcoin, Consider This!, Epicenter Bitcoin), các EtherCast (Ethereum), các trang tin tức liên quan đến Bitcoin (CoinDesk, Bitcoin Magazine, Cryptocoins News, Coin Telegraph) và các diễn đàn (Bitcoin StackExchange, Quora).
Các nguồn khác là các trao đổi và thảo luận qua email với những người có chuyên môn trong ngành cũng như trải nghiệm của tôi khi tham dự các hội nghị, các hội thảo Bitcoin, các buổi họp trao đổi của Satoshi Square, và các cuộc gặp gỡ của các nhà phát triển.
Văn bản này được cấu trúc để thảo luận về ba cấp khác nhau theo cách khái niệm hóa Bitcoin và công nghệ Blockchain: Blockchain 1.0, 2.0 và 3.0.
Trước tiên, tôi đề cập đến các khái niệm và nội dung cơ bản của Bitcoin và công nghệ Blockchain, tiền tệ và các thanh toán là các ứng dụng cốt lõi Blockchain 1.0.
Thứ hai, tôi mô tả Blockchain 2.0 – các ứng dụng tài chính và thị trường Blockchain 2.0 vượt ra khỏi tiền tệ, chẳng hạn như hợp đồng.
Sau đó tôi hình dung Blockchain 3.0, là các ứng dụng Blockchain vượt ra khỏi tiền tệ, tài chính và thị trường. Trong phạm vi rộng lớn này là các ứng dụng công bằng như Blockchain quản trị, nâng các tổ chức (như WikiLeaks, ICANN và các dịch vụ DNS) khỏi các chế độ pháp lý áp chế lên đám mây phân quyền, bảo vệ sở hữu trí tuệ, nhận dạng và xác thực danh tính số.
Thứ tư, tôi coi đây là một ứng dụng Blockchain 3.0 vượt ra khỏi tiền tệ, tài chính và thị trường, mà mô hình Blockchain cung cấp các lợi ích về quy mô, hiệu quả, tổ chức và điều phối trong các lĩnh vực khoa học, gen di truyền, y tế, học tập, xuất bản chuyên môn, phát triển, viện trợ, và văn hoá.
Cuối cùng, tôi trình bày các khái niệm nâng cao như tiền tệ giảm phát (kích thích), và xem xét chúng trong phạm vi lớn hơn của việc triển khai rộng rãi công nghệ Blockchain.
Trích sách: Blockchain – Khởi nguồn của một nền kinh tế mới
