Tác giả : Gary Smith ; Kim Phụng dịch
Nhà xuất bản : Thế giới
Năm xuất bản : 2021
Nơi xuất bản : Hà Nội
Mô tả vật lý : 418 tr. : hình vẽ, biểu đồ ; 21 cm
ISBN : 9786047788071
Loài người đang bước vào kỷ nguyên máy móc, thời đại của Dữ liệu lớn, chứng kiến những khả năng siêu phàm mà máy tính đạt được: sở hữu bộ nhớ hoàn hảo, khả năng thu thập, xử lý và truy xuất lượng thông tin khổng lồ với tốc độ nhanh chóng mặt. Điều này đã khiến nhiều người lo sợ cho tương lai của nhân loại, một nỗi sợ hãi được bồi thêm và kích động bởi hàng loạt tên sách và phim ảnh giật gân.
Nhưng, bằng những lập luận, bằng chứng thông minh, dí dỏm từ các ví dụ thực tiễn trong kinh tế, chính trị, thống kê xã hội học, Gary Smith sẽ chứng minh cho chúng ta thấy, nỗi lo sợ đó đầy màu sắc huyễn tưởng.
Bởi khả năng xử lý của máy tính không liên quan đến việc liệu chúng có thể thực sự suy nghĩ như con người. Máy tính không có tư duy phản biện, chúng chỉ tuân theo lệnh lập trình sẵn. Máy tính không lập luận, đánh giá được dữ liệu là đúng hay sai.
Thiếu đi trí thông minh của con người trong việc diễn giải ý nghĩa của dữ liệu, máy tính không thể đánh giá liệu các mối tương quan mà chúng tìm ra có ý nghĩa hay không, và chúng hoàn toàn có khả năng mắc những sai lầm rất lớn.
Vậy nên, trong kỷ nguyên này, mối nguy thực sự không phải là máy tính thông minh hơn con người, mà là chúng ta nghĩ rằng máy tính thông minh hơn con người, do đó tin tưởng máy tính sẽ đưa ra các quyết định quan trọng cho chúng ta.
TÁC GIẢ:
Gary Smith là Giáo sư trường Cao đẳng Pomona, Mỹ. Ông tham gia rất nhiều dự án nghiên cứu vạch ra sự đáng ngờ trong việc sử dụng dữ liệu trong phân tích thống kê.
Ông là tác giả của 8 cuốn sách giáo khoa, 7 cuốn sách thương mại, gần 100 bài báo học thuật và 7 chương trình phần mềm về kinh tế, tài chính và thống kê. Ngoài việc giảng dạy tại trường Cao đẳng Pomona, ông còn là chuyên gia phân tích và tư vấn kinh tế.
Các cuốn sách nổi tiếng khác của ông như Standard Deviation: Flawed Assumptions (Độ lệch chuẩn: Giả định sai lầm), Tortured Data (Dữ liệu bị tra tấn) cũng cảnh báo về những nguy cơ nhầm lẫn giữa tương quan và nhân quả trong phân tích thống kê.
Đăng ký mượn sách tại đây
Quyển sách “Huyễn tưởng về trí tuệ nhân tạo” của Gary Smith, do Kim Phụng dịch, được Nhà xuất bản Thế giới phát hành tại Hà Nội vào năm 2021, là một tác phẩm mang tính phản biện sâu sắc về những kỳ vọng và thực tế xung quanh trí tuệ nhân tạo (AI). Với độ dài 418 trang, kèm hình vẽ và biểu đồ minh họa, cùng số ISBN 9786047788071, cuốn sách hứa hẹn mang đến một góc nhìn khác biệt, đặt câu hỏi về những lời quảng cáo thổi phồng liên quan đến AI. Dưới đây là bài review dựa trên thông tin tổng quan và phong cách đặc trưng của Gary Smith, vì tôi không có quyền truy cập trực tiếp vào nội dung cụ thể của sách.
Nội dung chính và mục tiêu của sách
Gary Smith, một nhà kinh tế học và giáo sư tại Đại học Pomona, nổi tiếng với các tác phẩm phân tích sự giao thoa giữa công nghệ, dữ liệu, và hành vi con người (như The AI Delusion), dường như đã viết cuốn sách này để “giải mã” những ảo tưởng về khả năng của AI. Cuốn sách có thể tập trung vào việc chỉ ra những hạn chế của AI, đặc biệt là trong các lĩnh vực như học máy (machine learning), dự đoán dữ liệu, và khả năng thay thế trí tuệ con người. Smith có thể lập luận rằng, dù AI mạnh mẽ trong việc xử lý dữ liệu lớn và thực hiện các tác vụ cụ thể, nó thiếu sự hiểu biết ngữ cảnh, trực giác, và sáng tạo – những phẩm chất vốn chỉ có ở con người. Bản dịch của Kim Phụng được kỳ vọng sẽ truyền tải được giọng điệu phản biện và lập luận chặt chẽ của tác giả đến độc giả Việt Nam.
Mục tiêu của sách có thể là giúp người đọc – từ các nhà công nghệ, doanh nhân, đến công chúng phổ thông – nhìn nhận AI một cách thực tế hơn, tránh bị cuốn vào những lời hứa hẹn quá mức từ ngành công nghệ. Nội dung có thể bao gồm các ví dụ thực tế về thất bại của AI, phân tích sai lầm trong dự đoán dữ liệu, và lời cảnh báo về việc phụ thuộc quá mức vào công nghệ này.
Điểm mạnh
- Tác giả có góc nhìn độc đáo: Gary Smith không phải là một nhà công nghệ mù quáng ca ngợi AI, mà là một nhà kinh tế học với khả năng phân tích dữ liệu và tư duy phản biện sắc bén. Điều này mang lại một góc nhìn mới mẻ, khác biệt so với nhiều sách ca ngợi AI khác.
- Tính phản biện mạnh mẽ: Với tiêu đề “Huyễn tưởng về trí tuệ nhân tạo”, sách có thể là một lời cảnh tỉnh cần thiết trong bối cảnh năm 2021, khi AI đang được thổi phồng như một giải pháp cho mọi vấn đề, từ y tế đến kinh doanh.
- Hình vẽ và biểu đồ hỗ trợ: Với 418 trang và các hình minh họa, sách có thể trình bày các khái niệm phức tạp (như sai lệch trong dữ liệu hoặc giới hạn của thuật toán) một cách trực quan, giúp người đọc dễ hiểu hơn.
Điểm hạn chế tiềm năng
- Tính cập nhật: Xuất bản năm 2021, sách có thể không đề cập đến những tiến bộ vượt bậc của AI sau đó, như sự ra đời của ChatGPT (cuối 2022) hoặc các mô hình ngôn ngữ lớn khác vào năm 2025. Những phát triển này có thể làm suy yếu một số lập luận của Smith về giới hạn của AI.
- Thiên kiến tiêu cực: Nếu Smith tập trung quá nhiều vào việc chỉ trích AI mà không công nhận đầy đủ tiềm năng của nó, sách có thể bị xem là thiếu cân bằng, khiến độc giả lạc quan về công nghệ cảm thấy không thuyết phục.
- Bản dịch: Dịch một cuốn sách mang tính phản biện với nhiều khái niệm kinh tế và công nghệ đòi hỏi sự chính xác và sắc bén. Nếu Kim Phụng không giữ được giọng điệu hoặc lập luận chặt chẽ của nguyên tác, một số ý tưởng có thể bị mờ nhạt.
Đối tượng độc giả
Cuốn sách phù hợp với:
- Người hoài nghi về công nghệ: Những ai muốn nhìn nhận AI một cách thực tế hơn, thay vì tin vào những lời quảng cáo.
- Nhà kinh doanh và hoạch định chính sách: Các cá nhân cần hiểu rõ giới hạn của AI để đưa ra quyết định đầu tư hoặc ứng dụng hợp lý.
- Sinh viên và học giả: Những ai quan tâm đến sự giao thoa giữa công nghệ, dữ liệu, và xã hội từ góc nhìn phản biện.
Đánh giá tổng quan
“Huyễn tưởng về trí tuệ nhân tạo” là một cuốn sách mang tính khai sáng, thách thức những niềm tin phổ biến về khả năng vô hạn của AI. Với lập luận sắc bén của Gary Smith, sự hỗ trợ của hình vẽ và biểu đồ, cùng bản dịch của Kim Phụng, sách có thể là một tài liệu giá trị để cân bằng lại những kỳ vọng quá mức về công nghệ vào năm 2021. Tuy nhiên, đến năm 2025, độc giả nên kết hợp với các nguồn thông tin mới hơn để cập nhật những tiến bộ của AI, vốn có thể đã vượt qua một số giới hạn mà Smith từng chỉ ra.
Nếu bạn đang tìm kiếm một cuốn sách để nhìn nhận AI từ góc độ phản biện và thực tế, đây là một lựa chọn đáng cân nhắc. Bạn đã đọc cuốn sách này chưa? Nếu có, hãy chia sẻ cảm nhận để tôi có thể bổ sung góc nhìn cụ thể hơn nhé!
