ScatDao đã tạo ra một trong những công cụ hữu ích cho cộng đồng bước đầu đánh giá và chấm điểm các dự án là Dyortool. Đây là công cụ hữu ích giúp cộng đồng tự đánh giá và chấm điểm cho các dự án crypto. Trong quy trình kiểm toán của ScatDao, trước tiên kiểm toán viên sẽ sử dụng Dyortool để đánh giá sơ bộ về dự án, từ đó họ có thể phần nào nhận định được chất lượng của dự án. Sau đó, họ mới đi vào đánh giá chi tiết về mã code.
Để sử dụng công cụ Dyortool, người dùng cần truy cập vào Website https://dyortool.io/
Có hai sự lựa chọn. Nếu đánh giá về dApp, người dùng sẽ chọn Create Dapp. Nếu đánh giá về các dự án NFT, cần chọn Create NFT.
Trong khuôn khổ bài này, người viết sẽ hướng dẫn cách làm một báo cáo về các dự án dApp, với các dự án NFT, chúng ta cũng thực hiện các bước tương tự.
Sau khi bấm lựa chọn, trên giao diện của Website sẽ hiện ra một bảng thông tin chung về dự án với yêu cầu “Fill out the following form with details of the project you want” (Điền vào biểu mẫu sau với các chi tiết của dự án bạn muốn). Ở phần này, người dùng sẽ điền các thông tin vào các đề mục theo yêu cầu và upload logo của dự án. Với các dự án phổ biến, phần logo sẽ được tự động đưa ra cho người dùng lựa chọn.
Sau khi điền xong, người dùng bấm vào “Let’s go”.
Phần tiếp theo của báo cáo, người dùng cần trả lời 33 câu hỏi về dự án trong 04 mục khác nhau.
Mục 01: Development Team (Các thông tin về đội ngũ phát triển)
Mục này có 9 câu hỏi:
1-Are you Affiliated with the project or own any tokens?
2-Did you read the whitepaper?
3-Is the development team anonymous?
4-Can you verify that each member of the Development team is a real person?
5-Does the Dev team have the proper experience to execute this project?
6-Has the project successfully completed an audit by a reputable service provider?
7-Was there any plagiarism in the whitepaper?
8-Are there grammar, spelling, and punctuation errors in the whitepaper or webpage?
9-What is the length of the Whitepaper?
Với mỗi câu hỏi, sẽ có nhiều lựa chọn khác nhau. Người dùng sẽ bấm chọn đáp án mà mình cho là phù hợp nhất. Đồng thời người dùng có thể giải thích lựa chọn của mình bằng cách nhập vào phần văn bản phía dưới. Với mỗi lựa chọn dự án sẽ được cộng một số điểm tương ứng cho câu hỏi đó.
Trong mục 01, có hai nội dung chính là đánh giá về đội ngũ phát triển của dự án và Whitepaper.
Đối với đội ngũ phát triển, người dùng cần chỉ rõ các minh chứng cho lựa chọn của mình. Ví dụ: Đội ngũ phát triển có đăng ảnh thật lên website không? Họ đã xuất hiện công khai trên Youtube hay các phương tiện thông tin truyền thông chưa? Họ có địa chỉ Linkedin hay Twitter kèm theo không? Ngoài ra người dùng còn phải đánh giá hồ sơ năng lực của Team và tìm các liên kết kèm theo để xác minh độ tin cậy của các thông tin được đưa ra trong đó.
Đối với Whitepaper, người dùng cần đọc kỹ để tìm hiểu các thông tin được đưa ra cũng như cơ chế vận hành của dự án. Đánh giá chất lượng của Whitepaper như: Độ dài của Whitepaper có xuất hiện các lỗi chính tả hay đạo văn trong đó hay không?
Tổng điểm của báo cáo với 33 câu hỏi là 100 điểm, do đó 9 câu trong mục này sẽ chiếm 27 điểm
Mục 02: Tokenomics (Cấu trúc phân bố token của dự án)
Mục này có 07 câu hỏi:
10-What portion of the tokens are held by the Development team or early investors?
11-What portion of tokens will be available to the general public either through sale or rewards?
12-For tokens reserved for development team and early investors, is there a vesting schedule?
13-Is the token minting policy locked so that no changes can be made?
14-Do you clearly understand the use case after reading the whitepaper and reviewing website info?
15-If the project utilizes an Initial Stake Offering, what is the percentage they charge?
16-Is the project an already existing business model or the first of its kind?
Trong phần này người dùng cần tìm hiểu các thông tin trong Whitepaper hoặc trên Website của dự án về Tokenomic. Dùng các trang công cụ như Pool.pm hay Cardanoscan để đánh giá tổng cung của Token, cơ chế đúc Token có bị khóa hay không? Người dùng cũng đưa ra lựa chọn chính xác về sự phân chia tỷ lệ phần trăm trong Tokenomic. Một dự án mà Team sở hữu một lượng Token lớn mà không bị khóa sẽ rất nguy hiểm cho các nhà đầu tư. Đó cũng là dấu hiệu của những dự án Scam hoặc những dự án chỉ có định hướng phát triển trong ngắn hạn.
Mục này có 7 câu hỏi chiếm 21 điểm trong tổng 100 điểm của báo cáo.
Mục 03: Community (Cộng đồng)
Mục cộng đồng gồm các câu hỏi sau đây:
17-How many followers does the project have on Twitter?
18-For the Twitter account, does it appear to have actual followers or bots/paid followers?
19-How many subscribers does the project have on Reddit?
20-For the subreddit, does it appear to have an active environment?
21-How many subscribers does the project have on Telegram?
22-Does their Telegram appear to have an active environment?
23-How many members does the project have on Discord?
24-Does their Discord appear to have an active environment?
25-How many holders does the token have?
26-Do they have any official partnerships with other established projects?
27-Do they have an official ambassador program?
28-Does the project unfairly ban members from social media?
29-Does the team respond to questions promptly and satisfactorily?
Trong mục này, người dùng cần tham gia vào các kênh thông tin của dự án như: Discord, Telegram, Reddit để đánh giá về tổng số thành viên, cũng như mức độ tương tác trong các kênh đó. Người dùng cũng lưu ý về một số dự án có số lượng thành viên ảo rất lớn, họ thường sử dụng Bot để tạo thêm tương tác trong kênh. Trong mục này người dùng cũng đánh giá về sự chăm sóc cộng đồng của các dự án và vấn đề trả lời thỏa đáng các câu hỏi của các thành viên.
Mục cộng đồng có 13 câu hỏi chiếm số điểm nhiều nhất 39 điểm.
Mục 04: Trading Metrics (Số liệu giao dịch)
Mục này gồm các câu hỏi:
30-If the project has had its initial offering, (ISO, IDO, ICO, etc) was it a fair launch?
31-What is the current diluted market cap of the project?
32-What is the daily trading volume of the Token ?
33-Is the token listed on large centralized exchanges?
Trong mục 04, người dùng cần tìm lại lịch sử về chương trình bán cổ phần ban đầu (ICO, ISO,…) để đánh giá về đợt bán Token ban đầu có công bằng không? Những dự án đi đường dài thường quan tâm đến lợi ích của cộng đồng chứ không phải một số nhà đầu tư ban đầu.
Người dùng cũng cần xem xét về Token của dự án đã được liệt kê trên những sàn giao dịch tập trung nào? Có phải các sàn giao dịch uy tín không? Volum giao dịch của Token có lớn không? Vốn hóa của Token trong thị trường Crypto như thế nào? Đây cũng là những thông tin rất quan trọng để đánh giá mức độ quan tâm hiện tại của các nhà đầu tư đến dự án.
Final Thoughts (Kết luận cuối cùng)
Cuối cùng là phần kết luận, người dùng đưa ra những nhận định chung, các đánh giá khái quát về dự án. Người dùng cũng có thể đưa ra những phân tích theo quan điểm cá nhân, những dự đoán về sự phát triển trong tương lai của dự án. Khi bấm nút hoàn thành, phần mềm sẽ tạo ra một báo cáo hoàn chỉnh có các biểu đồ cho các mục có số liệu tương ứng, đồng thời chấm điểm báo cáo dựa trên những lựa chọn của người dùng. Những dự án chất lượng, có độ uy tín cao thường đạt số điểm từ 80 điểm trở lên.
Qua phần hướng dẫn sơ lược ở trên, người đọc đã biết cách sử dụng công cụ Dyortool để đánh giá chất lượng các dự án Crypto. Từ kết quả các báo của Dyortool sẽ giúp người dùng đưa ra những nhận định sáng suốt trong đầu tư. Tránh đầu tư vào những dự án chất lượng thấp, hay dự án Scam. Tác giả bài viết cũng có một số báo cáo bằng công cụ Dyortool. Các báo cáo này đã tham gia các cuộc thi làm báo cáo bằng Dyortool do ScatDao tổ chức và đã có hai báo cáo đạt giải nhất. Người đọc có thể tham khảo các báo cáo đó dưới đây:
– Genius Yield (Giải nhất cuộc thi làm báo cáo bằng công cụ Dyor.tool)
https://audits.dyortool.io/report/e5245eef15
– Pavia (Giải nhất một cuộc thi khác về làm báo cáo bằng công cụ Dyor.tool)
https://audits.dyortool.io/report/271e69fd3ae51d1ca0e3
– World mobile:
https://audits.dyortool.io/report/2515ff4ca7e94bfd710b
Để tìm hiểu thêm các thông tin về dự án, mời các bạn đón đọc bài viết số 03 về dự án ScatDao trong kì sau.
🚩 Bài viết chỉ có mục đích cung cấp thông tin. Không phải là lời khuyên đầu tư
Bài viết được viết bởi vanhieu#4846 (thành viên Cardano Ecosystem Hub in Vietnam – CEVI), dự án được tài trợ bởi Catalyst.
Xem thêm các bài viết khác về Cardano tại: https://discord.com/channels/931602162428018688/1047914738547437568
