Ethereum đã trở thành một trong những nền tảng quan trọng nhất trong thế giới tiền mã hóa, chỉ đứng sau Bitcoin về vốn hóa thị trường. Nhưng vượt lên trên giá trị — được định giá khoảng 300 tỷ USD vào giữa năm 2025 — Ethereum nổi bật nhờ vào tính năng vượt trội. Đây là nền tảng vận hành DeFi (tài chính phi tập trung), NFT, hợp đồng thông minh và vô số ứng dụng blockchain khác. Riêng trong năm 2024, Ethereum đã xử lý hơn 25 nghìn tỷ USD giao dịch, chứng minh vai trò như một lớp thanh toán toàn cầu cho tài sản kỹ thuật số và đổi mới trên chuỗi.
Với nhà đầu tư, Ethereum không chỉ là một loại tiền mã hóa — mà còn là một công nghệ nền tảng. Nắm giữ ETH không chỉ mang lại tiềm năng tăng giá, mà còn là cơ hội tiếp cận các hoạt động trên mạng lưới, phần thưởng staking và sự phát triển toàn diện của Web3. Bài viết này từ Bitget sẽ giúp bạn hiểu rõ Ethereum là gì, cách hoạt động, lịch sử phát triển, các bản nâng cấp như Ethereum 2.0, staking, so sánh với Bitcoin và những thuật ngữ quan trọng — tất cả đều được cập nhật mới nhất cho năm 2025.
Ethereum là gì?
Ethereum là một nền tảng blockchain phi tập trung, mã nguồn mở, cho phép tạo và triển khai các hợp đồng thông minh — các chương trình tự thực thi chính xác theo cách đã lập trình mà không bị ngắt quãng, gian lận hay can thiệp. Khác với Bitcoin — được thiết kế như một loại tiền kỹ thuật số, Ethereum được xây dựng để trở thành nền tảng lập trình cho các ứng dụng phi tập trung (dApp) trong lĩnh vực tài chính, trò chơi, định danh và nhiều hơn thế.
Được sáng lập bởi Vitalik Buterin vào năm 2013 và ra mắt chính thức vào năm 2015, Ethereum mang đến một ý tưởng mang tính cách mạng — một “máy tính toàn cầu” có thể vận hành các ứng dụng không cần lòng tin trên quy mô toàn cầu. Từ đó đến nay, Ethereum đã trở thành hạ tầng dẫn đầu cho DeFi, NFT, DAO và các nền tảng Web3. Hiện nay, Ethereum không chỉ là một dự án tiền mã hóa — mà là xương sống của nền kinh tế internet mới.
Cách hoạt động của Ethereum
Ethereum hoạt động như một nền tảng phi tập trung, nơi hàng nghìn node cùng nhau duy trì blockchain và thực hiện các ứng dụng thông qua hợp đồng thông minh.
1. Hợp đồng thông minh và Máy Ảo Ethereum (EVM)
Ethereum sử dụng EVM để chạy các hợp đồng thông minh — đoạn mã sẽ tự động thực thi khi điều kiện được đáp ứng. Các hợp đồng này vận hành mọi thứ từ nền tảng DeFi đến trò chơi và quyền sở hữu tác phẩm nghệ thuật số.
2. Giao dịch và Phí Gas
Mọi hành động trên Ethereum — từ gửi ETH, tương tác với dApp hay mint NFT — đều yêu cầu giao dịch và người dùng phải trả phí gas bằng ETH. Hành động càng phức tạp hoặc mạng càng đông, phí gas càng cao. Từ sau nâng cấp EIP-1559 năm 2021, một phần phí này bị đốt, giúp giảm tổng cung ETH theo thời gian.
3. Cơ chế đồng thuận: Từ PoW sang PoS
Ban đầu Ethereum dùng cơ chế PoW (Proof-of-Work) để xác nhận giao dịch. Vào năm 2022, Ethereum chuyển sang PoS (Proof-of-Stake) thông qua bản nâng cấp “The Merge”. Giờ đây, các validator được chọn ngẫu nhiên để xác nhận khối thông qua việc stake ETH, giúp tiết kiệm hơn 99% năng lượng so với PoW.
4. Giải pháp mở rộng
Tầng cơ bản của Ethereum chỉ xử lý khoảng 10–15 giao dịch mỗi giây — chưa đủ cho việc ứng dụng đại trà. Để mở rộng, Ethereum dựa vào các giải pháp Layer-2 như rollup — gộp nhiều giao dịch off-chain rồi ghi lại tổng hợp lên chuỗi chính. Ngoài ra, Ethereum còn dự kiến áp dụng sharding — chia mạng thành các shard nhỏ để xử lý song song.
5. Bảo mật và phân quyền
Dù có nhiều nâng cấp, Ethereum vẫn duy trì tính phân quyền. Bất kỳ ai cũng có thể chạy node và hàng nghìn người đang làm điều đó — góp phần bảo mật và xác minh dữ liệu trên toàn cầu.
Lược sử phát triển của Ethereum
- 2013–2015: Vitalik Buterin công bố whitepaper và Ethereum ra mắt chính thức vào tháng 7/2015.
- 2016: Vụ hack DAO dẫn đến hard fork chia tách thành Ethereum (ETH) và Ethereum Classic (ETC).
- 2017–2018: Bùng nổ ICO và các dApp, nhưng cũng làm lộ hạn chế về khả năng mở rộng.
- 2021: Nâng cấp London với EIP-1559 – phí giao dịch được đốt giúp ETH có khả năng giảm phát.
- 2022: The Merge – chuyển sang cơ chế PoS, giảm 99% năng lượng tiêu thụ.
- 2023–2024: Nâng cấp Shapella (rút staking) và Dencun (giảm phí rollup).
- 2025–2026: Chuỗi shard dự kiến ra mắt, giúp Ethereum mở rộng mạnh mẽ.
Ethereum 2.0 là gì?
Ethereum 2.0 là thuật ngữ trước đây dùng để chỉ tập hợp các nâng cấp lớn biến Ethereum thành blockchain nhanh hơn, xanh hơn và mở rộng hơn. Dù thuật ngữ này không còn phổ biến, nhưng các thành phần như PoS, sharding và rollup vẫn là trọng tâm trong lộ trình phát triển.
Nổi bật nhất là The Merge năm 2022 — Ethereum chuyển sang PoS và cho phép staking. Năm 2023, Shapella cho phép rút ETH đã stake. Năm 2024, Dencun ra mắt proto-danksharding — giảm mạnh chi phí Layer-2 và chuẩn bị cho full sharding.
Staking Ethereum là gì?
Staking là cách Ethereum duy trì mạng lưới theo cơ chế PoS. Người dùng khóa ETH để trở thành validator, xác nhận khối và nhận phần thưởng. Cần ít nhất 32 ETH để chạy node riêng, nhưng bạn có thể tham gia qua các nền tảng staking như Lido hoặc sàn giao dịch như Bitget.
Với nâng cấp Shanghai năm 2023, người stake đã có thể rút cả vốn và phần thưởng. Hiện có hơn 34 triệu ETH đang được stake — thể hiện niềm tin mạnh mẽ của nhà đầu tư. Staking giúp ETH trở thành tài sản sinh lời, đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái Ethereum.
Phân biệt Ethereum, Ether và ETH
- Ethereum: Là nền tảng blockchain – nơi các dApp và hợp đồng thông minh được xây dựng.
- Ether: Là đồng tiền mã hóa gốc của mạng Ethereum — dùng để trả phí, stake và giao dịch.
- ETH: Là ký hiệu (ticker) của Ether — giống như USD hay BTC.
Ví dụ: Ethereum là “chợ ứng dụng”, còn ETH là “tiền để dùng trong chợ”.
So sánh Ethereum và Bitcoin
| Tiêu chí | Ethereum | Bitcoin |
| Mục đích | Nền tảng ứng dụng phi tập trung | Tiền kỹ thuật số |
| Công nghệ | Proof-of-Stake, staking, smart contracts | Proof-of-Work, đơn giản |
| Tiện ích | DeFi, NFT, DAO, dApp | Giao dịch peer-to-peer |
| Nguồn cung | Không giới hạn, nhưng có cơ chế đốt (deflation) | Giới hạn 21 triệu BTC |
| Đầu tư | Tài sản tăng trưởng theo Web3 | Lưu trữ giá trị dài hạn |
Tóm lại, Bitcoin là về “giá trị và độ hiếm”, còn Ethereum là về “tiện ích và đổi mới”. Nhà đầu tư thông minh thường nắm giữ cả hai để đa dạng hóa danh mục.
Kết luận
Ethereum giờ đây không còn đơn thuần là một blockchain — mà là động cơ phi tập trung cho giá trị, đổi mới và lòng tin. Năm 2025, tầm ảnh hưởng của Ethereum trải rộng từ nghệ thuật đến tài chính, trò chơi đến quản trị — tất cả đều không cần trung gian.
Nắm giữ ETH không chỉ là đầu tư — đó là việc tham gia vào hạ tầng của tương lai. Khi không gian crypto trưởng thành, Ethereum tiếp tục dẫn đầu nhờ vào tầm nhìn, công nghệ và nỗ lực phát triển không ngừng. Đây không phải là cơn sốt — đây là đà tăng trưởng thật sự.
Đăng ký ngay tại Bitget và khám phá thế giới crypto thú vị!