Pháp lý về Blockchain và Tài sản mã hóa ở Việt Nam

Các văn bản pháp lý liên quan về Blockchain và Tài sản mã hóa ở Việt Nam

Toàn văn Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP ngày 9/9/2025 của Chính phủ về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam.

Blockchain (bao gồm tài sản số, tiền mã hóa, hạ tầng blockchain, truy xuất nguồn gốc), AI, bản sao số và vũ trụ ảo Metaverse đã chính thức được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Quyết định số 1131/QĐ-TTg ngày 12/6/2025 đưa vào Danh mục Công nghệ chiến lược.

Bộ Tài chính Việt Nam lần đầu đề xuất chế tài xử phạt hành chính cho Crypto (Nguồn vnexpress)

Luật số 71/2025/QH15 của Quốc hội: Luật Công nghiệp công nghệ số

Đọc thêm:

• Tiền mã hóa là gì?
• Khóa học tài chính và pháp lý Blockchain

Quan điểm của PTS. Võ Đình Trí (Chàng Ngốc Già) – Giảng viên Tài chính tại IPAG Business School Paris (Pháp) & Giảng viên UEH, ngày 14/9/2025

Livestream trên Youtube về Chủ đề “NQ 05 và thị trường tài sản số ở Vietnam: Hiểu và Thích Ứng”.

Quan điểm của anh Bùi Đại Huynh – Giám đốc pháp lý của Sky Mavis, ngày 13/9/2025

Tản mạn đôi điều về Nghị quyết 05 liên quan đến tài sản mã hoá (Quan điểm cá nhân, không liên quan tổ chức nào cả): Quy định này đã được cố gắng giữ qua nhiều lần chỉnh sửa, dù có nhiều ý kiến từ cộng đồng crypto, blockchain, tương lai sẽ như thế nào?

“2. Sau thời hạn 6 tháng kể từ khi tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa đầu tiên được cấp phép, nhà đầu tư trong nước giao dịch tài sản mã hóa không thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa do Bộ Tài chính cấp phép tùy theo tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị xử lý vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật”.

Quy định này làm cho rất nhiều dự án blockchain bối rối vì có thể hiểu xấu nhất là không được giao dịch coins ở blockchain (on-chain) mà chỉ có thể giao dịch ở sàn được cấp phép (off-chain) (tối đa 5 sàn do BTC cấp phép với những điều kiện vô cùng ngặt nghèo, ví dụ vốn trên 10,000 tỷ VNĐ). Nếu đúng là vậy thì chuyện gì xảy ra:

1. Điều này đi ngược với các chính sách phát triển công nghiệp blockchain mà Bộ Chính trị, Quốc hội, và Chính phủ đã ban hành. Vì giờ bắt đem hết coins vào sàn cấp phép giao dịch rồi thì làm gì còn blockchain nữa. “Giao dịch” nếu hiểu theo nghĩa rộng sẽ là rất rộng, không phải chỉ là mua bán. On-chain mới tạo ra coins, sản phẩm, ứng dụng, giá trị (như stake, farm, swap, lend, airdrop, node, mine, vote, tokenize, gas fee, decentralize,…) để có thể tạo ra coins mà giao dịch trên sàn (off-chain), giờ nếu hiểu là cấm thì xem như đẩy ngành công nghiệp này ra nước ngoài/nghỉ.

2. Giá coins ở sàn VN sẽ khác với thế giới, vì giờ trên sàn chỉ còn ông có coins nạp vào bán và ông có tiền nạp vào mua, nội bất xuất ngoại bất nhập với blockchain, với thế giới rồi. Các sàn trên thế giới sở dĩ có thể duy trì giá coins tương thích nhau vì có hoạt động arbitrage mua bán chênh lệch giá làm cho giá ở các sàn khắp thế giới na ná nhau.

3. Các hoạt động P2P và giao dịch thoả thuận (OTC) cũng có nguy cơ gãy, lúc đó giá sẽ bị dump pump khủng khiếp vì đơn giản giờ có một lượng coins lớn, muốn bán phải đem lên sàn xả, lên sàn xả ai mua nổi? Trong khi đó thế giới luôn có sẵn các hoạt động OTC để tránh làm dump/pump giá trên thị trường, ví dụ các quỹ ETF của Mỹ mua hàng tỷ tỷ USD đều không mua qua sàn, mà mua qua giao dịch OTC.

4. Khi giao dịch spot trên sàn, người dùng không phải giao dịch coins của mình, mà là giao dịch data/balance/chỉ số đại diện cho coins của mình trên một số cái nội bộ (internal ledger), thực chất các sàn đã move coins của người dùng (nạp vào) lưu trữ on-chain (custody wallets) để back/secure cho số lượng coins được nạp vào sàn. Khi rút coin khỏi sàn thì ví custody wallets của sàn đó sẽ chuyển coins thật vô ví cá nhân on-chain của người dùng. Tóm lại, on-chain là không thể tách rời khỏi hoạt động của sàn. Do đó, không giống cách quản lý chứng khoán (kiểu giao dịch mà sau đó mất mấy ngày cổ phiếu thật sẽ về tay người mua).

5. Lượm lặt được tấm hình này trên X rất hay về cách thức quản lý crypto, tương tự như vài lần mà nhiều nhóm công ty, cộng đồng đã từng kiến nghị lên Chính phủ. Rất mong có hướng dẫn để làm rõ rằng các quy định hiện tại của Nghị quyết 05 chỉ để dành cho sàn, chứ không ngăn cản các hoạt động và sản phẩm on-chain, vì khác biệt lớn nhất giữa on-chain và off-chain là: On-chain không có yếu tố giữ hộ tài sản người dùng, điều đó làm nên sự phát triển của ngành công nghiệp này bao nhiêu năm nay. Ở nhiều nước, on-chain service không cần xin Virtual Asset Service Provider license vì đơn giản không có yếu tố custody tài sản. Tiếc thay, Nghị quyết 05 không/chưa làm rõ được vấn đề trên mà các nhà quản lý crypto trên thế giới đang giải quyết.

=========================================

Quan điểm của luật sư Đào Tiến Phong – Chuyên gia pháp lý của Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam, ngày 11/9/2025

1. Việc lưu trữ tài sản mã hóa trong ví cá nhân (hot/cold wallet) và thực hiện giao dịch trên các sàn phi tập trung (DEX) có vi phạm quy định không?

Theo phân tích của luật sư:

Về lưu trữ: Việc lưu trữ tài sản mã hóa trong ví cá nhân không vi phạm quy định, đây là quyền sở hữu tài sản hợp pháp của nhà đầu tư.

Về giao dịch: Theo Điều 7 Nghị quyết 05, sau thời hạn 6 tháng, mọi giao dịch mua bán tài sản mã hóa “tại Việt Nam” phải thực hiện qua tổ chức được cấp phép. Vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc hình sự tùy mức độ.

Vấn đề cần làm rõ: Vấn đề nằm ở cụm từ “giao dịch tại Việt Nam”. Khi bạn ngồi ở Việt Nam và thực hiện swap token trên Uniswap hay PancakeSwap – những sàn DEX quốc tế hoạt động hoàn toàn trên blockchain, không có máy chủ hay văn phòng tại Việt Nam – thì giao dịch này có được coi là “tại Việt Nam” hay không? Luật sư Đào Tiến Phong cho biết điều này chưa được quy định rõ ràng và cần chờ văn bản hướng dẫn chi tiết từ Bộ Tài chính.

Tham khảo kinh nghiệm từ Hàn Quốc:

Hàn Quốc có cách tiếp cận linh hoạt hơn:

• DEX không bị cấm: Nhà đầu tư vẫn có thể swap, farming trên các nền tảng DEX
• Tuy nhiên, để đảm bảo tính minh bạch và chống rửa tiền, chính phủ yêu cầu các giao dịch có giá trị từ 1 triệu won trở lên (tương đương khoảng 750 đô la Mỹ) phải tuân thủ quy định Travel Rule, tức là phải chia sẻ thông tin về người gửi và người nhận.
• Nghĩa vụ thuế: Nhà đầu tư vẫn có nghĩa vụ khai báo và nộp thuế thu nhập từ hoạt động trên DEX. Cụ thể, từ năm 2027, lợi nhuận vượt quá 50 triệu won mỗi năm sẽ bị đánh thuế 20% trên phần chênh lệch.

Lời khuyên: Nhà đầu tư có thể lưu trữ tài sản trong ví cá nhân và tham gia các hoạt động airdrop hợp pháp. Tuy nhiên, khi thực hiện giao dịch lớn, nên chuyển về sàn có giấy phép để đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ quy định pháp luật.

2. Khi sàn giao dịch được Bộ Tài chính cấp phép không hỗ trợ một số blockchain hoặc chưa niêm yết các loại token cụ thể, nhà đầu tư xử lý các tài sản này như thế nào để tuân thủ quy định?

Phân tích dựa trên Nghị quyết 05:

Theo Điều 7 khoản 2 Nghị quyết 05, sau 6 tháng kể từ khi tổ chức cung cấp dịch vụ đầu tiên được cấp phép, nhà đầu tư trong nước phải giao dịch tài sản mã hóa thông qua tổ chức được Bộ Tài chính cấp phép. Tuy nhiên, nghị quyết chưa quy định cụ thể về cách xử lý các token chưa được niêm yết.

Theo ý kiến luật sư Đào Tiến Phong, đây là một “vấn đề nan giải” cần chờ thêm hướng dẫn chi tiết từ Bộ Tài chính. Có thể chính các đơn vị cung cấp dịch vụ tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa (sàn) hoặc có thêm các bên khác sẽ tham gia phát triển cơ chế lưu ký đặc biệt hoặc ví phi tập trung để hỗ trợ nhà đầu tư quản lý các tài sản chưa niêm yết.

Tham khảo kinh nghiệm từ Hàn Quốc:

Tại Hàn Quốc, các sàn giao dịch lớn như Upbit và Bithumb áp dụng tiêu chuẩn nghiêm ngặt khi niêm yết token. Đối với các token chưa được niêm yết trên sàn nội địa, nhà đầu tư Hàn Quốc có thể:

• Giao dịch trên các sàn quốc tế (Binance, MEXC)
• Sử dụng sàn phi tập trung (DEX)
• Tuy nhiên, nhà đầu tư phải khai báo và nộp thuế đầy đủ khi chuyển đổi về KRW thông qua sàn nội địa hoặc ngân hàng.

3. Giao dịch P2P có vi phạm Nghị quyết 05 về tài sản mã hóa?

Phân tích dựa trên Nghị quyết 05:

Theo luật sư Đào Tiến Phong, tình hình pháp lý về P2P đang trong giai đoạn chuyển tiếp với ba mốc thời gian quan trọng:

• Hiện tại (trước khi có sàn được cấp phép):
  • Chưa vi phạm do chưa có khung pháp lý cụ thể
  • P2P vẫn hoạt động bình thường trên các nền tảng hiện có

• Sau 6 tháng kể từ khi sàn đầu tiên được cấp phép:
  • Theo Điều 7 khoản 2 của Nghị quyết, mọi giao dịch tại Việt Nam phải được thực hiện thông qua các tổ chức được cấp phép chính thức. Điều này có nghĩa giao dịch P2P ngoài sàn có phép có thể bị xem là vi phạm pháp luật và tùy theo mức độ vi phạm, người tham gia có thể bị xử phạt hành chính hoặc thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
  • Mức xử phạt: Xử phạt hành chính hoặc hình sự tùy mức độ (chờ nghị định chi tiết)

• Từ 1/1/2026 (Luật Công nghiệp Công nghệ số có hiệu lực):
  • Tài sản mã hóa được công nhận hợp pháp.
  • Nhà nước không cấm hoạt động mua bán crypto mà chỉ yêu cầu các giao dịch phải được thực hiện minh bạch thông qua các sàn có giấy phép. Mục đích chính của quy định này là để chống rửa tiền và đảm bảo an toàn cho nhà đầu tư.

Tham khảo kinh nghiệm từ Hàn Quốc:

Hàn Quốc quản lý P2P theo hướng:

• Quốc gia này không cấm hoàn toàn hình thức giao dịch này nhưng đặt ra các điều kiện nghiêm ngặt để đảm bảo tính minh bạch. Cụ thể, mọi giao dịch P2P phải được thực hiện thông qua các sàn được cấp phép.
• Điểm đặc biệt trong quy định của Hàn Quốc là yêu cầu xác thực danh tính thực thông qua hệ thống ngân hàng, đảm bảo quy trình KYC được thực hiện rất nghiêm ngặt. Những ai thực hiện giao dịch P2P ngoài các sàn có phép sẽ bị xử phạt theo quy định chống rửa tiền.

Lời khuyên: Nhà đầu tư nên tận dụng thời gian hiện tại, nhưng chuẩn bị chuyển đổi sang các hình thức giao dịch hợp pháp khi có sàn được cấp phép để tránh rủi ro pháp lý trong tương lai.

4. Việc sử dụng VPN hoặc công cụ thay đổi địa chỉ IP để truy cập sàn giao dịch không có giấy phép hoặc DEX có vi phạm quy định không?

Phân tích dựa trên Nghị quyết 05:

Theo luật sư Đào Tiến Phong, việc sử dụng VPN hay thay đổi IP để giao dịch ở các sàn không cấp phép vẫn bị coi là “giao dịch tại Việt Nam” nếu người thực hiện đang ở Việt Nam. Điều này vi phạm quy định tại Điều 7 khoản 2 Nghị quyết 05, yêu cầu sau 6 tháng mọi giao dịch phải thông qua tổ chức được Bộ Tài chính cấp phép.

Hành vi này có thể bị xem là “lách luật” và tùy theo mức độ vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính hoặc hình sự (chi tiết đang chờ nghị định hướng dẫn). Đối với giao dịch on-chain quốc tế, hiện chưa rõ ràng thuộc phạm vi điều chỉnh, nhưng luật sư khuyến cáo nên thận trọng để tránh rủi ro liên quan đến rửa tiền hoặc trốn thuế.

Tham khảo kinh nghiệm từ Hàn Quốc:

Tại Hàn Quốc, việc sử dụng VPN để truy cập sàn nước ngoài chưa đăng ký được xem là hành vi rủi ro cao:

• Các cơ quan chức năng nước này chủ động chặn các ứng dụng của sàn không có giấy phép để bảo vệ nhà đầu tư
• Mặc dù vậy, đối với các sàn phi tập trung (DEX), Hàn Quốc vẫn cho phép thực hiện các giao dịch nhỏ dưới 1 triệu won (khoảng 750 USD), với điều kiện nhà đầu tư phải khai báo thuế đầy đủ khi rút tiền về.
• Các giao dịch lớn thực hiện qua VPN có nguy cơ bị phát hiện cao thông qua việc đối chiếu dữ liệu từ hệ thống ngân hàng.

Khuyến nghị: Nhà đầu tư nên tuân thủ quy định, tránh sử dụng các phương thức có thể được xem là lách luật. Khi cần giao dịch, nên sử dụng các sàn có giấy phép để đảm bảo tính minh bạch và an toàn pháp lý.

5. Các sàn giao dịch quốc tế lớn như Binance, OKX có khả năng nhận được giấy phép hoạt động theo Nghị quyết 05 không?

Phân tích dựa trên Nghị quyết 05:

Theo luật sư, khả năng này rất khó khăn do các yêu cầu nghiêm ngặt:

1. Giới hạn vốn nước ngoài: Theo Điều 8 khoản 3d, tổng mức góp vốn của nhà đầu tư nước ngoài không được vượt quá 49% vốn điều lệ
2. Vốn điều lệ tối thiểu: 10.000 tỷ VND (Điều 8 khoản 2)
3. Yêu cầu “Việt hóa”:
   • Hệ thống công nghệ phải đặt tại Việt Nam
   • Nhân sự địa phương đáp ứng các yêu cầu chuyên môn
   • Tuân thủ nghiêm ngặt quy định KYC/AML

Các sàn quốc tế như Binance, OKX nếu muốn hoạt động hợp pháp sẽ phải liên doanh với đối tác Việt Nam (có thể là ngân hàng lớn) và điều chỉnh mạnh mẽ mô hình hoạt động hiện tại.

Tham khảo kinh nghiệm từ Hàn Quốc:

Hàn Quốc có quy định tương tự, ưu tiên sàn nội địa:

• Chỉ có 5 sàn được cấp phép VASP đầy đủ (tính đến 4/2025), chủ yếu là sàn nội địa như Upbit
• Các sàn nước ngoài muốn hoạt động hợp pháp phải đăng ký và đáp ứng yêu cầu về xác thực danh tính thực thông qua hệ thống ngân hàng nội địa (real-name banking) với đồng won Hàn Quốc.
• Các sàn không tuân thủ quy định địa phương thường bị chặn truy cập
• Một số sàn quốc tế lựa chọn hợp tác gián tiếp thông qua liên doanh với đối tác địa phương

Dự đoán: Các sàn quốc tế có thể sẽ tìm cách hợp tác với các đối tác Việt Nam thay vì xin giấy phép trực tiếp, tạo ra mô hình liên doanh hoặc hợp tác chiến lược để tiếp cận thị trường trong khuôn khổ pháp lý.

6. Sau 6 tháng, việc tiếp tục sử dụng sàn quốc tế như Binance sau khi sàn trong nước được cấp phép có bị xử phạt không?

Phân tích dựa trên Nghị quyết 05:

Theo luật sư Đào Tiến Phong, việc này vi phạm quy định tại Điều 7 khoản 2 Nghị quyết 05. Cụ thể, sau 6 tháng kể từ khi tổ chức cung cấp dịch vụ đầu tiên được cấp phép, nhà đầu tư trong nước giao dịch tài sản mã hóa không thông qua tổ chức được Bộ Tài chính cấp phép sẽ bị xử lý vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo tính chất, mức độ vi phạm.

Tuy nhiên, vẫn còn vùng xám pháp lý về việc xác định “giao dịch tại Việt Nam” khi sử dụng các nền tảng quốc tế với máy chủ đặt nước ngoài. Luật sư khuyên nên chờ hướng dẫn chi tiết từ cơ quan quản lý để tránh rủi ro pháp lý.

Khuyến nghị: Nhà đầu tư nên tận dụng thời gian 6 tháng để chuẩn bị chuyển đổi sang sàn có giấy phép. Việc này đảm bảo tuân thủ pháp luật và giúp theo dõi lợi nhuận đầu tư và khai báo thuế dễ dàng hơn.

7. Người dùng có được bảo vệ khi sàn giao dịch bị hack không?

Phân tích dựa trên Nghị quyết 05 và luật liên quan:

Nhà đầu tư sẽ được bảo vệ theo nhiều cơ chế:

• Quyền sở hữu tài sản: Từ 9/9/2025 theo Nghị quyết 05 và rõ ràng hơn từ 1/1/2026 theo Luật Công nghiệp Công nghệ số, tài sản mã hóa được công nhận là tài sản hợp pháp, được bảo vệ theo Bộ luật Dân sự 2015.

• Trách nhiệm của sàn có giấy phép:
  • Khi giao dịch trên sàn được cấp phép tại Việt Nam, nếu xảy ra sự cố hack khiến người dùng mất tài sản, trách nhiệm bồi thường hoàn toàn thuộc về sàn giao dịch, không phải người dùng.
  • Điều 15 khoản 2: Sàn phải “giải quyết và bồi thường thiệt hại theo quy định pháp luật trong trường hợp nhà đầu tư bị mất tiền, tài sản mã hóa do hệ thống bảo mật mất an toàn, bị xâm nhập”
  • Chi tiết về cơ chế bồi thường cụ thể và loại hình bảo hiểm vẫn đang chờ văn bản hướng dẫn, nhưng sàn buộc phải có chính sách đền bù rõ ràng để bảo vệ quyền lợi người dùng.

• Nhà đầu tư có quyền khởi kiện sàn theo hai hình thức:
  • Về mặt dân sự: Người dùng có thể yêu cầu sàn bồi thường thiệt hại khi bị mất tài sản do lỗi bảo mật của sàn.
  • Về mặt hình sự: Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, nếu phát hiện có dấu hiệu lừa đảo hoặc chiếm đoạt tài sản, nhà đầu tư có thể tố cáo hình sự.

Tham khảo kinh nghiệm từ Hàn Quốc:

Hàn Quốc có hệ thống bảo vệ nhà đầu tư khá toàn diện:

• Các sàn giao dịch phải tuân thủ yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt, trong đó 80% tài sản của khách hàng phải được lưu trữ trong ví lạnh (cold wallet) để giảm thiểu rủi ro bị tấn công mạng. Ngoài ra, các sàn còn phải duy trì quỹ bảo vệ nhà đầu tư để có nguồn lực bồi thường khi xảy ra sự cố. Toàn bộ hoạt động này được giám sát chặt chẽ bởi FSC.
• Ví dụ điển hình là vụ việc năm 2021, khi sàn Bithumb bị hack, họ đã tự chi trả bồi thường cho người dùng từ quỹ dự phòng dưới sự giám sát của FSC
• Tuy nhiên, với các sàn không đăng ký như Binance, do không chịu sự quản lý của Hàn Quốc, người dùng phải tự chịu rủi ro hoặc theo đuổi kiện tụng quốc tế – một quá trình phức tạp và tốn kém.

Lưu ý: Nghị quyết 05 chưa quy định chi tiết về cơ chế bồi thường cụ thể. Nhà đầu tư nên chờ hướng dẫn từ Bộ Tài chính và ưu tiên sử dụng các sàn có giấy phép để được bảo vệ tốt nhất.

8. Làm thế nào để mua các token bằng USDT nếu sàn Việt Nam chỉ hỗ trợ VND?

Phân tích dựa trên Nghị quyết 05:

Điều 4 khoản 7 quy định: “Việc chào bán, phát hành, giao dịch, thanh toán tài sản mã hóa phải được thực hiện bằng Đồng Việt Nam.”

Tuy nhiên, theo đánh giá của luật sư:

• Giai đoạn đầu: Sàn có thể chỉ hỗ trợ VND để tuân thủ quy định
• Xu hướng phát triển: Khả năng cao sẽ sớm cho phép sử dụng stablecoin (USDT/USDC) vì:
  • Đây đã trở thành xu hướng phổ biến toàn cầu mà khó có thể bỏ qua.
  • Việc hỗ trợ stablecoin là cần thiết để thu hút người dùng và tăng cường thanh khoản cho thị trường, đặc biệt khi phải cạnh tranh với các sàn quốc tế.
  • Một giải pháp khả thi là các sàn có thể phát triển cặp giao dịch VND/stablecoin, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển đổi giữa đồng nội tệ và các stablecoin phổ biến.
• Chờ hướng dẫn: Bộ Tài chính sẽ ban hành quy định chi tiết

Tham khảo kinh nghiệm từ Hàn Quốc:

Hàn Quốc có cách tiếp cận linh hoạt:

• Mặc dù việc nạp và rút tiền chủ yếu phải thực hiện bằng đồng nội tệ KRW, các sàn giao dịch vẫn hỗ trợ đầy đủ USDT và các stablecoin khác cho hoạt động giao dịch nội bộ.
• Sự linh hoạt này đã mang lại kết quả ấn tượng khi khối lượng giao dịch stablecoin tại Hàn Quốc đạt 42 tỷ USD trong năm 2025.
• Việc cho phép sử dụng stablecoin không chỉ tăng cường tính thanh khoản cho thị trường mà còn thu hút được lượng lớn nhà đầu tư quốc tế, giúp Hàn Quốc trở thành một trong những thị trường crypto sôi động nhất châu Á.

Dự báo: Các sàn Việt Nam nhiều khả năng sẽ được phép hỗ trợ stablecoin trong giai đoạn sau để đảm bảo khả năng cạnh tranh với sàn quốc tế.

9. Chính sách thuế đối với giao dịch tài sản mã hóa được áp dụng như thế nào?

Phân tích dựa trên Nghị quyết 05:

Theo Điều 4 khoản 9 Nghị quyết 05: “Chính sách thuế đối với giao dịch, chuyển nhượng, kinh doanh tài sản mã hóa được áp dụng như các quy định về thuế đối với chứng khoán cho đến khi có chính sách thuế đối với thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam.”

Cụ thể:

• Thuế chuyển nhượng: Theo dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân tháng 7/2025, mức thuế dự kiến là 0,1% trên giá trị mỗi giao dịch, tương tự như cách tính thuế chứng khoán hiện nay.
• Cơ chế thu: Các sàn có giấy phép sẽ đảm nhận việc khấu trừ và nộp thuế thay cho nhà đầu tư.
• Thời điểm áp dụng: Vẫn đang chờ hướng dẫn chi tiết từ Bộ Tài chính theo Điều 17 của Nghị quyết.
• Các hoạt động khác: Futures, airdrop, staking, farming có thể được xem là “thu nhập khác” với mức thuế TNCN từ 5-35%, tùy vào thu nhập mà bạn kiếm được từ hoạt động đó.

Luật sư tin rằng Nhà nước sẽ không truy thu thuế cho giao dịch trong quá khứ do chưa có khung pháp lý rõ ràng.

Tham khảo kinh nghiệm từ Hàn Quốc:

Hàn Quốc áp dụng mô hình thuế khác biệt so với Việt Nam:

• Mức thuế: Thay vì đánh thuế 0,1% trên mỗi giao dịch, Hàn Quốc tính thuế 20% trên lợi nhuận ròng (giá bán trừ giá mua) nhưng chỉ áp dụng cho phần lợi nhuận vượt quá 50 triệu won mỗi năm (tương đương khoảng 1,8 tỷ VND).
• Airdrop/Staking: Các khoản thu nhập từ airdrop hay staking cũng chịu mức thuế 20% như thu nhập khác.
• Giám sát: Sàn nội địa báo cáo tự động cho cơ quan thuế
• Xử phạt: Việc trốn thuế có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như bị tịch thu tài sản thông qua việc truy xuất dữ liệu từ ngân hàng và sàn giao dịch.

10. Hợp đồng tương lai (futures) và quyền chọn có được coi là tài sản mã hóa theo luật không?

Phân tích dựa trên Nghị quyết 05:

Theo luật sư Đào Tiến Phong, futures không phải là tài sản mã hóa theo định nghĩa trong Nghị quyết 05.

• Căn cứ theo Điều 3:
  • Tài sản mã hóa: Phải là tài sản số sử dụng công nghệ mã hóa, được tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao.
  • Điều kiện: Phải được phát hành dựa trên tài sản cơ sở là tài sản thực (Điều 5 khoản 2)

Tham khảo kinh nghiệm từ Hàn Quốc:

Hàn Quốc có cách tiếp cận rất nghiêm ngặt:

• Cấm hoàn toàn giao dịch futures và các sản phẩm phái sinh crypto
• Chỉ cho phép giao dịch spot (mua bán thực) để bảo vệ nhà đầu tư khỏi rủi ro cao từ đòn bẩy

Xem thêm thông tin tại buổi livestream về nghị quyết 05 giữa 5 Phút Crypto và luật sư Đào Tiến Phong để giải đáp thêm các băn khoăn khác nhé!

========================================

Quan điểm của TS. Hồ Quốc Tuấn, Giảng viên cao cấp tại Đại học Bristol, Anh Quốc, ngày 14/9/2025

Câu chuyện tài sản số ở Việt Nam: Tôn Ngộ Không và vòng kim cô

Tài sản số và nghị quyết 05

Mấy tuần trước mình đã có 1 status về Tôn Ngộ Không và vòng kim cô, một số anh em không tin và vào cãi. Tuần này sau khi nghị quyết 05 được công bố về tài sản số, sau đó thì nhiều sàn crypto đã tạm dừng hoạt động.

Nghị quyết 05 rõ ràng là một bước siết lại hoạt động crypto ở Việt Nam

Bên dưới là một post của mình trên Facebook và toàn văn Nghị quyết.

Một số điểm chính về qui định thị trường tiền mã hóa mà anh em đang chơi/muốn chơi/không thèm chơi đều nên chú ý

– Chỉ tổ chức được Bộ Tài chính cấp Giấy phép cung cấp dịch vụ tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa được thực hiện hoạt động cung cấp dịch vụ liên quan đến tài sản mã hóa và quảng cáo, tiếp thị liên quan đến tài sản mã hóa.

– Tổ chức, cá nhân tham gia thị trường tài sản mã hóa phải tuân thủ quy định pháp luật có liên quan về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, giao dịch điện tử, an toàn thông tin mạng, an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu để bảo đảm an ninh, an toàn trên thị trường tài sản mã hóa và các pháp luật chuyên ngành khác có liên quan. => KYC, FATCA & FATF

– Việc chào bán, phát hành, giao dịch, thanh toán tài sản mã hóa phải được thực hiện bằng Đồng Việt Nam.

– Chính sách thuế đối với giao dịch, chuyển nhượng, kinh doanh tài sản mã hóa được áp dụng như các quy định về thuế đối với chứng khoán cho đến khi có chính sách thuế đối với thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam.

– Tài sản mã hóa phải được phát hành dựa trên tài sản cơ sở là tài sản thực không bao gồm tài sản là chứng khoán, tiền pháp định.

– Tài sản mã hóa chỉ được chào bán, phát hành cho NHÀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI.

Tài sản mã hóa chỉ được giao dịch giữa các nhà đầu tư nước ngoài thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa được Bộ Tài chính cấp phép.

– Nhà đầu tư trong nước đang có tài sản mã hóa, nhà đầu tư nước ngoài được mở tài khoản tại tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa do Bộ Tài chính cấp phép để lưu ký, mua, bán tài sản mã hóa tại Việt Nam.

*** Sau thời hạn 6 tháng kể từ khi tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa đầu tiên được cấp phép, nhà đầu tư trong nước giao dịch tài sản mã hóa không thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa do Bộ Tài chính cấp phép tùy theo tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị xử lý vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật. ***

Cái này mình nói rồi mà nhiều anh em không tin. Đây là một chiếc vòng kim cô cho Tôn Ngộ Không là rất nhiều anh em đang chơi tự do bên ngoài trên các sàn CEX (như Binance hoặc Coinbase) hoặc DEX sẽ trở thành người chơi bất hợp pháp.

Nghĩa là anh chơi thì đăng ký sàn rap Việt hoặc chơi underground giấu mình, ẩn danh, chứ đừng có nhô ra ngoài nhảy tưng tưng thì người ta hỏi “đã đăng ký chưa?”

Nghị quyết quy định cụ thể điều kiện cấp Giấy phép cung cấp dịch vụ tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa:

1. Là doanh nghiệp Việt Nam, có đăng ký kinh doanh ngành, nghề hoạt động cung cấp dịch vụ liên quan đến tài sản mã hóa dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần tại Việt Nam theo Luật Doanh nghiệp.
2. Việc góp vốn điều lệ phải bằng Đồng Việt Nam và có vốn điều lệ đã góp tối thiểu là 10.000 tỷ Đồng Việt Nam.
3. Điều kiện về cổ đông, thành viên góp vốn:
4. a) Có tối thiểu 65% vốn điều lệ do các cổ đông, thành viên là tổ chức góp vốn, trong đó có trên 35% vốn điều lệ DO ÍT NHẤT 02 tổ chức là ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, công ty bảo hiểm, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ góp vốn;
5. b) Cổ đông, thành viên góp vốn là tổ chức phải có tư cách pháp nhân, hoạt động kinh doanh có lãi trong 02 năm liền trước năm đề nghị cấp giấy phép; báo cáo tài chính 02 năm liền trước của tổ chức góp vốn phải được kiểm toán và ý kiến kiểm toán là ý kiến chấp thuận toàn phần;
6. c) Tổ chức, cá nhân chỉ được góp vốn tại 01 tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa do Bộ Tài chính cấp phép;
7. d) Tổng mức góp vốn, mua cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài vào tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa không được vượt quá 49% vốn điều lệ của tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa.

Tóm lại anh em có tham gia góp ý, đi họp nói cả rồi. Kết quả ra sao thì ai cũng ít nhiều nghe rồi, giờ cụ thể hóa thành nghị quyết rồi thì không bàn nữa.

Nói tóm lại, qui định còn chặt hơn cả Sing. Chúng ta đang move dần đều về mô hình kềm kẹp chặt như Thượng Hải dù chúng ta đi học tập, coi mô hình Luxembourg, Dubai, hay thậm chí mấy ông boring như Sing, Hong Kong thì anh em đều rất “sướng”, nhưng về viết ra qui định thì …

Với anh em đang cầm hàng, coi như là trở lại giai đoạn ẩn núp vào underground. Còn anh em không chơi thì sẽ comment như đúng rồi là phải có qui trình, qui định hợp lý như vậy v.v. thì mình không bàn.

Life is hard. Như mình đã nói hôm trước về câu chuyện “Tôn Ngộ Không và vòng kim cô”, nhưng nhiều anh em vẫn không tin.

– Với người chưa chơi thì bây giờ các bạn sẽ được nộp tiền VND để mua một số món hàng mới như BTC, ETH, không biết có meme coin không thôi :)))) Chơi cho biết, cũng vui lắm, vui hơn chơi vàng.

Toàn văn Nghị Quyết 05-2025/NQ-CP về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam

Trong góc nhìn của mình, nghị quyết này ra đời như một dấu tick mà các cơ quan liên quan chấm để đó hoàn thành trong list công việc phải làm rất dài của mình. Và nó không phải ưu tiên số 1 trong chuỗi hoạt động mà họ cần phải tập trung trong vòng mấy tháng tới, bao gồm những nỗ lực nâng hạng TTCK mà tuần sau là một event quan trọng trong nỗ lực thăng hạng tại London.

Vì vậy, đây là một phần đặt gạch rồi để đó, tiếp nữa thì … tính sau.

Một người đầy kinh nghiệm làm việc với những bên làm chính sách cho biết “Nghị quyết không phải luật, nên có thể sửa đổi sau khi ổn định nhiều thứ khác”.

=========================================================

PHÂN TÍCH Ngày 19 tháng 09, 2025 của Ông Michael Kokalari, CFA – Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường VinaCapital và Bà Thái Thị Việt Trinh – Chuyên gia phân tích kinh tế vĩ mô

Xem chi tiết tại: Định Hình Thị Trường Tài Sản Số Tại Việt Nam