Update Ngày 13/2/2025 – Nguyễn Việt Dinh
Mấy hôm nay rầm rộ tin Pi Network chuẩn bị open mainnet và list trên 1 số sàn. Mình tranh thủ ngó lại xem Pi và Stellar đã phát triển đến đâu.
Sau đây là 1 số ý chính:
– Pi vẫn như cũ, sử dụng Stellar core, họ đang dùng version 19.1. Có thể họ sẽ upgrade lên version mới nhất. Version mới nhất hiện tại là 22.1
– Stellar có smartcontract không? CÓ.
Cách đây 1 năm họ đã triển khai smartcontract platform là Soroban, cho phép user triển khai smartcontact lên Stellar. Contract có thể được viết bằng RUST, và biên dịch ra webassembly. Việc sử dụng Rust cũng có lợi thế nhất định, đó là ngôn ngữ quen thuộc với các buider dapps trên Solana, nên có thể thu hút các dev ở solana chuyển sang.
Có điều Soroban chỉ có trong Stellar version 20 trở đi. Pi network đang sử dụng version 19. Nếu muốn có smartcontract thì họ cần phải nâng cấp. Dự đoán cá nhân là họ sẽ làm điều này trước khi open mainnet, vì điều này sẽ rất dễ dàng và nhanh gọn khi còn chưa open.
-Trên Stellar có thể tạo thêm token không, có thể triển khai Dex không? CÓ.
Việc tạo token trên Stellar còn dễ dàng hơn các chain EVM. Trên stellar hiện tại có 2 loại token. 1 là Issued Asset, bất kể ai cũng có thể nhanh chóng tạo ra token dạng Asset mà không cần biết lập trình. loại 2 là làm smartcontract trên bằng Rust tương tự như EVM.
Trên Stellar còn có 2 loại Dex được tích hợp sẵn vào core. là dạng Order book và AMM pool. 2 loại dex này mặc định có mà không cần phải tạo thêm. và 2 loại này đã có từ rất lâu rồi, và phiên bản 19 mà PiNetwork sử dụng đã có sẵn.
Trên Stellar bây giờ có gần 200k token dạng Issued Asset với hàng triệu giao dịch mỗi ngày.
– Nghĩa là trên Pi network bây giờ, chỉ cần làm 1 cái frontend để tương tác với blockchain, hoàn toàn có thể làm 1 dapp cho phép user tạo token (Issued Asset) chỉ với vài click và có thể giao dịch được luôn, y như cách mà pump fun đang làm, không cần làm smartcontract cũng làm được.
Còn muốn có nhiều ứng dụng hơn về Defi, gamefi,… thì họ cần phải nâng cấp Stellar core lên tối thiểu là version 20.
Nhận định cá nhân về Pi network trong thời gian tới:
Với việc họ open mainnet, user có thể dễ dàng tạo token rồi listing chỉ với vài click, không cần lập trình, lại có sẵn vài chục triệu user active hàng ngày, có khả năng sắp tới sẽ có bùng nổ về meme coin trên đó chăng?
Lần đầu chia sẻ quan điểm cá nhân về PI network (03/04/2021) – Nguyễn Việt Dinh
Sáng nay đăng form đặt câu hỏi thì mình có nhận được nhiều câu hỏi: Tại sao Dinh không điểm danh trên Pi Network.
Nên hôm nay mình sẽ chia sẻ quan điểm, giải thích lý do tại sao mình không điểm danh hàng ngày trên app. Lý do của việc nêu quan điểm cá nhân là vì nhiều người hỏi và mình đã quan sát đủ lâu để có thể đưa ra nhận định
PI có lừa đảo để kiếm tiền quảng cáo không?
Theo mình là không, vì nhiều khả năng họ đang lỗ.
Theo kinh nghiệm nhiều năm làm phần mềm, mobile app, và cũng có những dự án kiếm tiền từ quảng cáo,… thì với lượng người nhìn thấy quảng cáo khá ít(trong số tất cả user), lại nằm ở những thị trường giá ads rẻ như VN, TQ,… thì lượng doanh thu không cao Lượng user lại lớn, lên đến 15 triệu user active hàng ngày, thì có lẽ doanh thu từ quảng cáo không gánh nổi chi phí duy trì server. (Họ đang dùng server của DigitalOcean)
Còn phương pháp điểm danh để nhận coin, thì theo mình cũng bình thường, nó tương tự như những chiến dịch AirDrop(Tặng coin miễn phí) của các coin mới ra ngày xưa. Điều này cực phổ biến trong cộng đồng crypto những năm trước đây. Việc giới thiệu bạn bè để tăng tốc độ nhận thưởng thì nó có vẻ tương tự với hình thức Affiliate trong MMO.
Nguyễn Việt Dinh Có sợ KYC làm lộ thông tin cá nhân không?
Mình thấy KYC là điều bình thường, mình đăng ký tài khoản trên các sàn như Remitano, Binance,… cũng đều phải KYC cả mà.
Liệu PI có thành công không
Điều này còn tuỳ thuộc vào mức độ kỳ vọng. Nếu ở mức độ có thể lên sàn và đồng PI có giá trị mua bán, trao đổi, thì theo mình là có.
Mình hay nói vui với mấy anh em trong ngành: cộng đồng đông như này thì muốn không thành công cũng khó. Thậm chí là họ chả cần làm gì cao siêu cũng vẫn có thể thành công. Nhưng nếu kỳ vọng về giá PI quá cao thì có thể là không. Chi tiết mình nêu ở dưới.
Liệu PI có thể lên sàn không?
Việc lên sàn dễ hay khó sẽ tuỳ thuộc vào độ lớn của Sàn và độ mạnh của Coin. Và cả nguồn lực của core team. Những sàn lớn như Binance, 1 coin mới muốn lên sàn thì sẽ mất phí, khoảng vài trăm ngàn đến vài triệu đô tuỳ thuộc vào coin. Những sàn nhỏ hơn thì rẻ hơn.
Ngoài ra thì team PI network còn có 2 option nưã là tự mở sàn riêng, hoặc Tokenization đồng PI rồi giao dịch trên các sàn DEX (cái này dễ, và cộng đồng có thể làm được mà không cần Core team).
Liệu PI có thể có giá bao nhiêu sau khi lên sàn, liệu có giá như Bitcoin không?
Quan điểm cá nhân của mình là nếu có thể lên sàn thì nhiều khả năng giá PI sẽ loanh quanh ở ngưỡng 1 vài USD như XRP, ADA. Nếu có thành công rực rỡ thì cùng lắm là lên đến vài chục đô. Còn nếu để giá lên đến vài trăm, vài ngàn, chục ngàn đô thì hoặc là phải chờ rất rất lâu hoặc là không. Tóm lại là rất rất khó. Lý do của việc này là do totalSupply quá lớn. Giả sử total supply là 50 tỷ coin, nếu giá lên đến 100USD, thì market cap sẽ lên đến 5000 tỷ. Điều này quá là khó vì hiện tại tổng market cap của tất cả các coin trên thị trường còn chưa đến 2000 tỷ)
==> Nếu bạn kỳ vọng thành tỷ phú chỉ từ việc điểm danh trên App thì e là bạn sẽ phải thất vọng.
==> Các bạn điểm danh thì cứ điểm danh, mời người khác thì cứ mời, nhưng đừng đưa ra các thông tin huyễn hoặc, vô lý, vì như vậy sẽ làm người đó cảm thấy thất vọng. Nến kiên trì vài tháng, hoặc cả năm điểm danh rồi sau đó kiếm được vài trăm, vài ngàn đô, chục ngàn đô thì cũng có khả năng. Vì trước đây nhiều vụ AirDrop coin cũng đã giúp nhiều người kiếm được như vậy.
Tại sao Dinh không điểm danh hàng ngày?
Đơn giản là vì mình lười và không đủ kiên nhẫn chờ đến lúc nó lên sàn.
Nếu thấy có gì mới thì mình vẫn sẽ viết bài về cái này, vì mình thấy nhiều người quan tâm, và việc đem đến các thông tin khách quan cho họ là một điều tốt.
————————————————-
PI network update (13/03/2021) – Nguyễn Việt Dinh
Mặc dù mình trung lập, và dự án PI chưa biết có thành công hay không, nhưng mình thấy khá là vui vì chiều nay nhận được tin nhắn này của một bạn Hungary. Đại ý mình tóm tắt như sau (cho những bạn tiếng anh không tốt lắm).
Hiện tại thì cộng đồng PI ở Hungary có hoàn cảnh khá là giống với cộng đồng PI ở Việt Nam.
– Cộng đồng PI ở đó phát triển mạnh, group về BTC, ETH thậm chí chỉ đông bằng nửa so với PI.
– Cộng đồng bên đó cũng gặp phải vấn đề tương tự về những tranh luận rằng PI lừa đảo, ko có blockchain,…và không đáng tin.
– Nhờ có website của mình mà cộng đồng PI ở đó có niềm tin hơn và phe kia đỡ nghi ngờ hơn.
– Họ nói rằng website của mình ra rất đúng thời điểm, điều đó rất tốt cho họ.
Quan điểm cá nhân: Mặc dù hiện tại PI app chưa có liên hệ gì với blockchain, và chỉ đơn thuần điểm danh. Blockchain testnet cũng đơn thuần là chạy core của Stellar. Nhưng mình nhận thấy dự án này có ưu điểm là cộng đồng rất đông, Core team có profile rất khủng, đó là lợi thế. (Mình thì vẫn trung lập).
Nhưng cuối cùng nó có thành công hay không thì chúng ta chưa thể khẳng định.
Ai chơi thì cứ chơi, ai phản đối thì cứ phản đối,ai trung lập cứ trung lập, đó là quan điểm cá nhân của mỗi người. Nhưng đừng công kích nhau nhé.
———————————————————-
PI network update (05/03/2021) – Nguyễn Việt Dinh
Pi Core Team làm việc khá là chuyên nghiệp và chỉn chu
– Chiều nay họ đã chuyển domain api về đúng chuẩn(api.testnet.minepi.com), update từ http sang https để explorer có thể dùng https mà không bị lỗi “mixed content”
– và như họ nói thì họ cũng đã bổ xung thêm 1 loadbalancer ở api.testnet.minepi.com để có thể sẵn sàng scale lên nếu cần
– Chiều nay họ cũng đã gửi cho mình 1 email để thông báo việc đó và đề nghị update thêm 1 số thông tin như dùng từ “PI testnet explorer” thay vì “pi explorer”, sử dụng từ “ledger” thay vì “block”, đề nghị bỏ nút custom network vì họ chỉ có 1 api thôi,…
Vì website đã có một số user quốc tế truy cập, nên mình chuyển phần credit bằng tiếng việt xuống footer để user có trải nghiệm tốt hơn.
Nghe nói hôm nay PI ra wallet trên testnet. Có vẻ đúng lộ trình họ đã công bố.
————————————————–
Dạo này thấy Pi Network đang hot, và đang tranh luận rất sôi nổi trên wall FB của anh Đặng Minh Tuấn Vietkey. Mình cũng góp vui tý.
Vì PI “chưa” mở mã nguồn, nên mình đành phải decompile để đọc source code. Sau khi decompile app android của PI thì phát hiện ra vài thứ khá là thú vị.
– App PI network được code bằng React native. Thực chất là nhúng cái web view vào app (cũng có code thêm một số thứ như hiển thị ads,login, lưu token,…). Webview chính được đặt ở đây: https://cdn-app.minepi.com.
– PI có thể kiếm tiền từ đâu??? Mình chưa cài app của PI để biết nó có đang hiển thị quảng cáo để kiếm tiền hay không, nhưng đọc code thì thấy có sử dụng các thư viện để hiển thị quảng cáo nhằm mục đích kiếm tiền(hoặc chuẩn bị cho tương lai sẽ bật kiếm tiền) .
– Có sử dụng thư viện com.sbugert.rnadmob để hiển thị quảng cáo Admob của Google.
– Có sử dụng thư viện com.bytedance.overseas của tiktok, không biết để làm gì.
– Có sử dụng AudienceNetworkAds để hiển thị quảng cáo của Facebook
Các thông tin trên hoàn toàn là khách quan và chỉ nói đến các vấn đề kỹ thuật mình nhìn thấy sau khi dịch ngược APP của Pi network trên android để đọc code.
Mình không biết PI có lừa đảo hay không. Cài đặt hay không là quyền của mỗi người và mỗi người tự cân nhắc.
Xem thêm các bài viết về Pi Network của tác giả Nguyễn Việt Dinh tại đây: https://vneconomics.com/wp-content/uploads/2021/02/Nguyen-Viet-Dinh-Pi-Network.pdf
Thông tin tác giả Nguyễn Việt Dinh : https://www.facebook.com/nguyenvietdinh
# Nguyễn Việt Dinh
Xem thêm bài viết: Tìm hiểu kiến thức cơ bản về Pi Network