Bitcoin là đồng tiền mã hóa đầu tiên ra đời năm 2009. Vì là đồng tiền mã hóa đầu tiên, ra đời sớm nên nó một cộng đồng lớn mạnh nhất. Hiện nay, những nhà đầu tư chuyên nghiệp thích sở hữu Bitcoin, các tổ chức tài chính lớn, cho đến các chính phủ cũng sở hữu Bitcoin. Sự biến động về giá cả của Bitcoin cũng dẫn dắt sự biến động của toàn bộ thị trường tiền mã hóa. Do vai trò và tầm ảnh hưởng có tính quyết định đến xu hướng toàn bộ thị trường tiền mã hóa nên Bitcoin được mệnh danh là Vua của thế giới Crypto.
Tại thời điểm viết bài, vốn hóa thị trường của Bitcoin đã chiếm đến 38,1% toàn vốn hóa thị trường crypto. Tuy nhiên, do là đồng tiền ra đời đầu tiên trong thời kì sơ khai của tiền mã hóa nên công nghệ của Bitcoin còn rất thô sơ. Nó không có hợp đồng thông minh để có thể tương tác tự động trong các giao dịch mua bán coin. Do đó người sở hữu Bitcoin cũng không thể tham gia các giao thức Defi trên sàn Dex như Lending, Borrow, hay Farming để kiếm thêm lợi nhuận. Người sở hữu Bitcoin chỉ có thể hold BTC và chờ tăng giá để bán. Với một đồng tiền mã hóa chiếm thị phần vốn hóa lớn nhất trong thị trường crypto thì đó là một điều lãng phí nguồn lực rất lớn.
Vậy làm thế nào để vừa sở hữu Bitcoin, vừa có thể dùng nguồn lực đó tham gia kiếm lợi nhuận trên các giao thức Defi trên các sàn Dex.
Trên Ethereum, có một cơ chế là WBTC (Bitcoin bọc) ra đời đầu tiên vào năm 2019 do sự kết hợp bởi 03 thực thể là BitGo, Kyber Network và Ren. Tại thời điểm viết bài, vốn hóa thị trường của wBTC khoảng $3615675545, đứng thứ 21 trên Coinmakercap. Muốn tạo ra wBTC, người sở hữu Bitcoin sẽ gửi Bitcoin của mình cho người giám sát ở đây là công ty Bitgo.
Việc đúc BTC hoặc ghi nhận khóa mã thông báo tương ứng đều nằm trong quyền kiểm soát của BitGo. Họ hoàn toàn chịu trách nhiệm giám sát Bitcoin bị khóa. Sau khi nhận được Bitcoin của người dùng, người giám sát sẽ đúc wBTC tương ứng và gửi trả cho họ. Đồng wBTC nhận được có thể được đem đi farming trên sàn Dex, hoặc tham gia tương tác với hợp đồng thông minh trong các giao thức khác để kiếm thêm lợi nhuận. Khi muốn nhận lại Bitcoin, người dùng chỉ việc gửi lại wBTC cho người giám sát, sau đó BTC sẽ được gửi lại cho người dùng, đồng thời wBTC nhận được sẽ được đốt bỏ.
Như ở trên, chúng ta thấy rằng quá trình mint wBTC trên mạng lưới của ETH là quá trình tập trung, vì nó phụ thuộc vào người giám sát ở đây là Bitgo. Công ty Bitgo có toàn quyền kiểm soát lượng Bitcoin bị khóa trong giao thức đúc wBTC. Ngoài ra, chúng ta biết rằng các sản phẩm phát triển trên Blockchain của Ethereum, mặc nhiên chịu tất cả những hạn chế cố hữu của Blockchain này như: tốc độ giao dịch chậm, phí giao dịch cao, khả năng bảo mật chưa thật sự tốt. Trong khi đó Cardano là Blockchain ra đời sau đó đã khắc phục được những hạn chế mà Ethereum khó lòng thay đổi được. Mạng lưới của Cardano được thiết kế theo thuật toán đồng thuận Ouroboros, với cơ chế eUTXO đảm bảo tính bảo mật cao, có khả năng mở rộng lớn. Blockchain Cardano cũng được xây dựng một cách bài bản, với cách thức dựa trên peer-reviewed, tất cả những cơ chế trước khi được xây dựng trên Cardano đều được gửi đến các trường đại học uy tín chứng minh một cách chặt chẽ bằng học thuật.
Để tạo ra một sản phẩm wBTC khắc phục được các hạn chế của wBTC trên mạng lưới ETH, đồng thời có nhiều ưu điểm vượt trội, dự án anetaBTC sẽ xây dựng sản phẩm wBTC của họ trên hai blockchain của mạng lưới Ergo và mạng lưới Cardano. Mặc dù mạng lưới Ergo hiện nay chưa có nhiều người dùng. Nhưng Blockchain này cũng có nhiều ưu điểm và có nhiều liên hệ với Blockchain Cardano. Điều đặc biệt là Blockchain Ergo cũng hợp tác chặt chẽ với Emurgo để xây dựng các giải pháp ứng dụng trên hệ sinh thái của họ. Như chúng ta biết Emurgo là một trong ba tổ chức chủ quản của Cardano. Ví Yoroi của Emurgo xây dựng có thể chứa cả Token trên hai mạng lưới Ergo và Cardano. Ergo cũng sử dụng cơ chế UTXO, gần tương tự như cơ chế UTXO đã cải tiến của Cardano.
Muốn tạo ra anetaBTC, người dùng phải gửi BTC của họ vào một hợp đồng thông minh trên Blockchain. Hợp đồng thông minh sẽ khóa BTC và mint ra anetaBTC theo tỉ lệ 1:1. Với anetaBTC, người dùng được trao quyền để mở khóa giá trị nắm giữ Bitcoin của họ theo cách phi tập trung, an toàn và thuận tiện, do đó cho phép tham gia vào hệ sinh thái DeFi đang phát triển nhanh chóng, kiếm được lợi ích (farming, lending, borrowing,…) mà không cần bán bất kỳ Bitcoin nào.
Mặc dù anetaBTC là trung tâm của giao thức, nhưng người nắm giữ anetaBTC không có bất kỳ quyền quản trị nào với giao thức hoặc chia sẻ lợi nhuận từ các khoản phí được tạo ra bởi giao thức anetaBTC. Thay vào đó, có một token quản trị cho nền tảng anetaBTC được gọi là Neta/Cneta. Trên Ergo là neta và trên Cardano là cneta. Hai Token neta này trên mỗi Blockchain Ergo và Cardano đều có nguồn cung xác định bằng 1 tỷ Token. Mặc dù được xây dựng trên hai Blockchain khác nhau, chúng cũng có mọi tiện ích và giá trị đối với giao thức như nhau. Khi giải pháp cầu nối xuyên chuỗi (cross-chain) giữa hai mạng Ergo-Cardano được xây dựng xong, sẽ cho phép chuyển đổi các Token qua lại giữa hai mạng này. Khi đó chúng ta có thể chuyển neta sang cneta và ngược lại. Vì vậy, xu hướng cân bằng giá giữa hai Token này sẽ xảy ra. Lưu ý sớm về cơ chế này có thể giúp các nhà đầu tư kiếm được lợi nhuận lớn sau này.
Một trong những dự án hứa hẹn sẽ xây cầu nối cross-chain là Ergodex, gần đây họ đã đổi tên thành Spectrum Finance. Dự án này đã chạy mainet trên Ergo, và đang thực hiện testnet và sớm đi vào mainnet trên Cardano.
❇️ Nếu muốn tìm hiểu thêm các thông tin về dự án anetaBTC, các bạn có thể tham gia tại:
❇️ Trên đây là bài viết của mình, giới thiệu sơ lược về giao thức anetaBTC. Trong các bài viết tiếp theo, mình sẽ cung cấp thêm các thông tin cập nhật, cụ thể hơn và các đánh giá về các dữ liệu onchain của dự án này.
***
🚩 Bài viết chỉ có mục đích cung cấp thông tin. Không phải là lời khuyên đầu tư
Bài viết được viết bởi vanhieu#4846 (thành viên Cardano Ecosystem Hub in Vietnam – CEVI), dự án được tài trợ bởi Catalyst.
Xem thêm các bài viết khác về Cardano tại: https://discord.com/channels/931602162428018688/1047914738547437568
