Tại sao công bố trên tập san dỏm?

Mục lục
gs-nguyen-van-tuan-ban-ve-tai-sao-cong-bo-tren-tap-san-dom
GS Nguyễn Văn Tuấn

Kĩ nghệ xuất bản khoa học dỏm không chỉ làm vẩn đục khoa học mà còn nguy hiểm. Nguy hiểm là vì những dữ liệu công bố đã được người khác sử dụng để biện minh cho các phương pháp điều trị phi chánh thống và có thể tác hại đến bệnh nhân. Ngoài ra, công bố trên các tập san dỏm được xem là một việc làm phung phí con người, động vật, và tiền bạc [1].

Nhưng câu hỏi là tại sao có nhiều nhà khoa học công bố trên các tập san dỏm? Một công trình nghiên cứu trên BMJ Open [2] trả lời câu hỏi này và cung cấp thêm nhiều thông tin rất thú vị, giúp chúng ta hiểu hơn về những người chọn công bố trên tập san dỏm.

Công trình này là một ‘survey’ trực tuyến. Các nhà nghiên cứu trước hết nhận dạng những tác giả công bố trên tập san dỏm. Đây là những người có nghiên cứu dưới dạng thử nghiệm lâm sàng, nghiên cứu đoàn hệ, nghiên cứu quan sát, và nghiên cứu tiền lâm sàng. Họ gởi câu hỏi cho 583 người, nhưng chỉ có 82 người đồng ý sẵn sàng trả lời. Đa số các tác giả này là ở Ấn Độ (25%), Mĩ (21%) và Ethiopia (6%). Khoảng 60% trong số này là cấp giáo sư. Sau đây là tóm tắt những kết quả chánh từ nghiên cứu:

1. Tại sao chọn công bố trên tập san dỏm? Lí do là:

(a) áp lực công bố khoa học để giữ vị trí hay biên chế;

(b) tập san có công bố những bài hợp với nội dung bài báo của tác giả;

(c) vì nghiên cứu có chất lượng nghiên cứu thấp nên không thể công bố trên các tập san khác;

(d) vì bị các tập san khác (chánh thống?) từ chối. Khoảng 35% những người trả lời cho biết họ đã nộp bài báo cho một tập san khác và bị từ chối, trước khi nộp cho tập san dỏm;

(e) vì được tập san dỏm mời công bố; 41% cho biết họ chọn vì qua các email quảng cáo;

(f) vì được bạn bè giới thiệu;

(g) vì không được thầy cô hướng dẫn tập san nào là chánh thống;

(h) vì thấy tập san có địa chỉ ở Mĩ, Âu châu.

2. Kiến thức về tập san dỏm

  • 46% những người trả lời cho biết họ không nghĩ tập san họ chọn để công bố là tập san dỏm.
  • Ngay cả sau khi công bố và sau khi đã được cho biết rằng đó là tập san dỏm, họ vẫn nghĩ đó là tập san chánh thống!
  • Khoảng 28% cho biết họ sẽ công bố trên các tập san dỏm một lần nữa, 37% nói không và 31% nói là ‘chưa biết’.

3. Vấn đề thể chế

  • 41% những người trả lời cho biết họ chịu áp lực công bố khoa học. Có 25% người trả lời cho biết nơi họ nghiên cứu có chỉ tiêu cụ thể phải công bố bao nhiêu bài mỗi năm.
  • Nhưng chỉ có 5% các đại học và trung tâm nghiên cứu có chánh sách cấm công bố trên các tập san dỏm.

4. Chi phí

Khoảng 45% cho biết họ không trả phí công bố. Số còn lại (55%) có trả ấn phí cho biết giá trung bình là 348 USD mỗi bài (nhưng dao động từ 30 đến 4000 USD).

5. Bình duyệt

83% người trả lời cho biết bài báo của họ qua bình duyệt, và 17% cho biết là không qua bình duyệt. Trong nhóm có bình duyệt. 80% cho biết họ thấy nội dung bình duyệt là có ích.

6. Tác động đến sự nghiệp?

Chừng 66% người trả lời cho biết sự nghiệp của họ không bị ảnh hưởng vì công bố trên tập san dỏm. Nhưng 34% cho biết họ bị cảnh cáo bằng hình thức khiển trách vì đã công bố trên các tập san dỏm.

Tóm lại, kết quả nghiên cứu trên cho thấy có 3 nhóm lí do giải thích tại sao các nhà khoa học chọn công bố trên các tập san dỏm: thể chế, kiến thức, và chất lượng khoa học. Lí do thể chế ở đây là đại học gây áp lực lên nha khoa học về công bố khoa học, nhưng đại học lại không có chánh sách về công bố khoa học và không có hình phạt những người công bố trên tập san dỏm. Lí do thứ hai là bản thân nhà khoa học kém kiến thức về đạo đức công bố, không phân biệt được tập san dỏm và chánh thống. Lí do thứ ba là những người biết là tập san dỏm nhưng họ vẫn chọn công bố vì bài báo của họ có chất lượng thấp hoặc/và bị các tập san chánh thống từ chối công bố.

Biết được 3 lí do đó cũng là gợi ý cho biện pháp phòng ngừa tập san dỏm. Các đại học và bệnh viện phải soạn chánh sách về công bố khoa học, và phải minh định rằng công bố trên các tập san dỏm sẽ không chấp nhận mà còn bị phạt. Các đại học phải tổ chức các lớp học về Publication Ethics (Đạo đức Công bố) cho tất cả các nghiên cứu sinh, giảng viên, và giáo sư. Làm được như vậy thì các tập san dỏm sẽ khó có cơ hội xâm nhập khoa học ở Việt Nam.

***

[1] https://www.nature.com/news/stop-this-waste-of-people-animals-and-money-1.22554

[2] https://bmjopen.bmj.com/content/9/3/e026516

Nguồn: Tại sao công bố trên tập san dỏm? | Nguyễn Văn Tuấn (nguyenvantuan.info)

-VNEconomics tổng hợp các bài viết của GS Nguyễn Văn Tuấn

VNEconomics – Chúng tôi mong muốn đem tri thức khoa họccông nghệkinh tế đến với nhiều người Việt Nam. Đặc biệt là kiến thức về Blockchain & tiền mã hóa

Thông tin hữu ích: Hướng dẫn đăng ký tài khoản mua bán Crypto trên các sàn giao dịch tiền mã hoá uy tín:

Pi hiện tại đã được giao dịch trên các sàn lớn như OKX, Bitget, Gate quanh mức $1. Mọi người có thể tiếp tục tạo tài khoản Pi Network để khai thác Pi miễn phí trên điện thoại. Thông tin khai thác ở phía dưới 👇
Pi là một loại tiền kỹ thuật số mới được phát triển bởi Tiến sĩ đại học Stanford, với hơn 55 triệu thành viên trên toàn thế giới. Để nhận Pi của bạn, nhấp vào liên kết này https://minepi.com/tranthanhtung37 và sử dụng tên người dùng của tôi (tranthanhtung37) làm mã mời của bạn.

VNEconomics là một dự án với mục đích chia sẻ những tri thức hữu ích về Kinh tế số và Công nghệ, đặc biệt là những kiến thức về công nghệ Blockchain & ứng dụng của Blockchain.

👉Tham gia cộng đồng của VNEconomics tại:
📍Website: https://vneconomics.com/
📍Twitter: https://twitter.com/vneconomics_com
📍Telegram: https://t.me/VNEconomic
📍Linked In: https://www.linkedin.com/company/vneconomics/
📍 Fanpage Facebook: https://www.facebook.com/vneconomics/
📍 Facebook Group: https://www.facebook.com/groups/blockchaindeco/

Miễn trừ trách nhiệm

Tất cả nội dung trên website này đều vì mục đích cung cấp thông tin và không phải là lời khuyên đầu tư. Người đọc nên tự tiến hành nghiên cứu trước khi đưa ra các quyết định có ảnh hưởng đến bản thân hay doanh nghiệp của mình và sẵn sàng tự chịu trách nhiệm cho những lựa chọn ấy.

Tin tức nổi bật khác

More results...

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
post
page
product
lp_course
lp_lesson

Bài viết nhiều lượt xem

Bài viết trending