Trong bài viết trước, chúng ta đã tìm hiểu hoàn cảnh ra đời và sơ lược về cách thức hoạt động của giao thức anetaBTC, một giao thức bọc Bitcoin đầu tiên trên blockchain Ergo và Cardano. Bài viết này chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu thêm về một khía cạnh quan trọng khác của dự án, đó là “dòng chảy ISO thanh khoản”, còn gọi là LISO.
Vậy LISO là gì, nó có vai trò gì đối với sự phát triển của dự án?
Trên hệ sinh thái Cardano có một hình thức phân phối token đặc biệt được gọi là ISPO (Initial Stake Pool Offering – Chào bán cổ phần ban đầu thông qua ủy thác pool). Khi tham gia ISPO, những người nắm giữ ADA sẽ ủy thác ADA của họ vào các pool của dự án. Người ủy thác sẽ phải đánh đổi phần thưởng ADA của mình để lấy token của dự án. Đây cũng là hình thức người dùng sử dụng phần thưởng ADA của mình để mua sớm token của dự án với giá rẻ.
Đặc biệt, với ISPO của anetaBTC đã được đưa lên một hình thức nâng cao mới được gọi là LISO thanh khoản (anetaBTC’s Liquidity ISO – Chào bán cổ phần ban đầu thông qua ủy thác pool để tạo dòng chảy thanh khoản). Hoạt động của LISO khá phức tạp, tuy nhiên nó cũng hứa hẹn đem lại nhiều lợi ích cho đội ngũ của dự án và những người nắm giữ Neta/cNeta. Cách thức hoạt động của LISO được giải thích qua đồ họa sau đây, còn gọi là “Dòng chảy của ISO thanh khoản”.
Dự án đã cung cấp 2 pool có tên là Neta1 và Neta2. Người dùng cần sử dụng ADA của họ ủy thác vào các pool này. Khi đó, thay vì nhận phần thưởng ADA, người dùng sẽ được trả bằng token cNeta. Nếu người dùng có NFT Aneta Angels của dự án trong ví ủy thác, họ sẽ được tăng thêm hệ số nhận phần thưởng cNeta khi ủy thác. Cơ chế tính hệ số tăng cường phần thưởng này khá phức tạp, trong đó họ tính theo số lượng NFT và cả độ hiếm của NFT Aneta Angels. Đồng thời những người ủy thác lâu dài cũng được ưu đãi có những hệ số tăng cường phần thưởng lớn hơn. Phần thưởng ADA mà các pool này thu được sẽ được phân phối theo hai cách:
– Thứ nhất: 10% ADA thu được sẽ dùng tài trợ cho việc nghiên cứu và phát triển dự án.
– Thứ hai: 90% ADA còn lại sẽ được chuyển vào Quỹ thanh khoản Neta (Neta Liquidity Fund). Quỹ này được sở hữu hoàn toàn bởi những người nắm giữ Neta/cNeta. Lượng ADA được chuyển vào Quỹ này, một phần sẽ được dùng mua lại các token như: Bitcoin, Minswap, Ergo, Ergopad, KNC, Neta, cNeta…Sau đó các token này sẽ được tạo cặp thanh khoản để cung cấp thanh khoản cho các sàn Dex: Minswap, Ergodex (sàn này đã được đổi tên thành Spectrum), Kyberswap. 70% phần thưởng kiếm được khi cung cấp thanh khoản cho các sàn dex sẽ được đưa trở lại Quỹ thanh khoản để gia tăng thêm giá trị cho Quỹ này. 30% phần thưởng sẽ được phân phối cho những người nắm giữ Neta/cNeta thông qua nhiều đợt airdrop khác nhau. Để thưởng thêm cho những người ủng hộ sớm dự án, chương trình airdrop sẽ ưu tiên cho những cNeta kiếm được thông qua chương trình ủy thác của LISO. Những cNeta kiếm được do cung cấp thanh khoản cho các Pool Neta sẽ được airdrop giá trị gấp 03 lần so với airdrop cho những cNeta mua trên các sàn giao dịch. Điều này sẽ thu hút thêm người dùng tham ủy thác vào các pool Neta và khiến cho họ muốn nắm giữ cNeta lâu dài để nhận phần thưởng từ các đợt airdrop.
Thông qua cách thức hoạt động của LISO, Quỹ thanh khoản sẽ được bổ sung các token thường xuyên làm cho Quỹ càng ngày càng lớn, đồng nghĩa với lợi ích của những người nắm giữ token của dự án Neta/cNeta cũng được tăng lên. Điều này sẽ tạo động lực cho người ta sở hữu Neta/cNeta.
Tuy nhiên do tình hình tài chính khó khăn trong mùa đông crypto, vừa qua vào tháng 01/2023 dự án đã tiến hành 01 cuộc bỏ phiếu để xin ý kiến của cộng đồng về việc trích một phần kinh phí từ Kho bạc của Quỹ thanh khoản để hỗ trợ cho sự phát triển của dự án. Sau kết quả của cuộc bỏ phiếu, dự án đã được giải ngân số tiền tương ứng với 280000 ADA, 55000 ERG, and 700000 MIN để hỗ trợ phát triển trong 12 tháng tới. Để bù lại giá trị cho Quỹ thanh khoản, đội ngũ phát triển dự án đã quyết định đưa thêm vào Quỹ thanh khoản 30 triệu cNeta và 30 triệu Neta. Thêm nữa, trong mỗi quí, dự án sẽ trích ra 10% doanh thu để mua lại Neta/cNeta để làm giảm nguồn cung của Neta/cNeta lưu thông trên thị trường và ổn định giá trị của các token quản trị này.
Quỹ thanh khoản được công bố công khai trên Website của dự án. Mọi người có thể theo dõi giá trị cũng như cơ cấu các loại token trong Quỹ thanh khoản Neta tại đây:
https://lookerstudio.google.com/u/0/reporting/4cb333f9-39bf-448b-8d2d-f7ac3f44ad5d/page/p_0h6vsjfnsc
Chương trình LISO của dự án anetaBTC được áp dụng với 02 pool Neta với phần thưởng hấp dẫn đã khá thành công khi thu hút được lượng người ủy thác khá lớn. Với hơn 28 triệu ADA đã tham gia ủy thác vào 02 pool Neta. Đây là một trong những ISPO nhận được sự chú ý nhiều nhất của cộng đồng trong thời gian đó. Tuy nhiên, do lượng cNeta được giải phóng ra khá lớn sau mỗi epoch, đồng thời trong thời gian mùa đông crypto, nhu cầu mua và nắm giữ token bị suy giảm khiến giá của cNeta bị lao dốc đáng kể. Đây cũng là tình trạng chung khiến cho nhiều dự án phải tạm dừng chương trình ISPO của họ như: Ray Network, ScatDao,…và LISO của anetaBTC cũng không nằm ngoài sự ngoại lệ đó. Kết quả là dự án đã phải tuyên bố tạm dừng LISO bắt đầu từ epoch 368, mặc dù nó là một trong những “xương sống” cho sự vận hành của dự án. LISO đã hoạt động trong 70 epoch, đội ngũ phát triển cũng giải thích rằng LISO chỉ tạm dừng chứ không phải là kết thúc. Khi nào đến thời điểm thích hợp, LISO sẽ được khởi động lại với một vài thay đổi cần thiết.
Hiện nay dự án đã có những bước tiến khá lớn khi ra mắt sự kiện thử nghiệm công khai cho giao thức WrapBTC trên Ergo (mint eBTC). Đồng thời họ cũng tuyên bố sẽ sớm ra mắt thử nghiệm giao thức WrapBTC trên mạng Cardano (mint cBTC) trong vài tháng tới. Nếu bạn quan tâm đến dự án anetaBTC, muốn tìm hiểu thêm cơ chế hoạt động và cập nhật thông tin mới nhất về dự án, hãy theo dõi bài viết số 03 về anetaBTC trong kì tới.
❇️ Ghi chú:
Bạn có thể xem lại bài viết số 01 về dự án anetaBTC tại đây:
https://vneconomics.com/so-luoc-ve-anetabtc-giao-thuc-boc-bitcoin-dau-tien-tren-cardano/
***
🚩 Bài viết chỉ có mục đích cung cấp thông tin. Không phải là lời khuyên đầu tư
Bài viết được viết bởi vanhieu#4846 (thành viên Cardano Ecosystem Hub in Vietnam – CEVI), dự án được tài trợ bởi Catalyst.
Xem thêm các bài viết khác về Cardano tại: https://discord.com/channels/931602162428018688/1047914738547437568