Tổng quan về ứng dụng blockchain trong hoạt động từ thiện

Những điểm chính của bài viết

• Nghiên cứu cho thấy công nghệ blockchain có thể tăng tính minh bạch và hiệu quả trong hoạt động từ thiện.
• Có nhiều ví dụ thực tế, như Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) sử dụng blockchain để chuyển tiền mặt an toàn cho người tị nạn Syria.
• Tuy nhiên, vẫn còn thách thức như chi phí triển khai và quy định pháp lý, cần tiếp tục nghiên cứu thêm.

Xem thêm: Tiền mã hóa là gì?

Tổng quan về ứng dụng blockchain trong hoạt động từ thiện

Công nghệ blockchain đang tạo ra những thay đổi đáng kể trong lĩnh vực từ thiện toàn cầu thông qua đặc tính phân tán, minh bạch và bảo mật. Với khả năng lưu trữ thông tin không thể thay đổi, blockchain đang giải quyết nhiều vấn đề tồn tại lâu dài trong hoạt động từ thiện truyền thống như thiếu minh bạch, chi phí quản lý cao và rủi ro gian lận.

Minh bạch và trách nhiệm giải trình là một trong những lợi ích nổi bật nhất của blockchain trong lĩnh vực từ thiện. Bằng cách ghi lại mọi giao dịch trên sổ cái phân tán, công nghệ này cho phép các nhà tài trợ theo dõi chính xác dòng tiền từ nguồn đến đích. Một ví dụ điển hình là dự án của Chương trình Lương thực Thế giới (WFP), đã sử dụng blockchain để chuyển tiền an toàn cho hơn 100.000 người tị nạn Syria tại Jordan, nâng cao đáng kể tính minh bạch và hiệu quả trong việc phân phối viện trợ.

Blockchain còn giúp giảm đáng kể chi phí hành chính trong hoạt động từ thiện thông qua việc tự động hóa các quy trình bằng hợp đồng thông minh. Điều này giảm thiểu nhu cầu về các trung gian và chi phí quản lý liên quan. Nền tảng Alice Funding tại Anh là một minh chứng cho ứng dụng này, họ sử dụng blockchain để thực hiện mô hình tài trợ dựa trên kết quả, giúp cắt giảm chi phí thẩm định và báo cáo, đồng thời tăng cường sự hợp tác giữa các bên liên quan.

Một ưu điểm quan trọng khác của blockchain là khả năng đảm bảo quyên góp trực tiếp và an toàn. Công nghệ này tạo điều kiện cho người quyên góp chuyển tiền trực tiếp đến người thụ hưởng mà không cần thông qua các tổ chức trung gian, đảm bảo nhiều nguồn lực hơn đến được đúng đối tượng cần hỗ trợ. BitGive là một ví dụ tiêu biểu, tổ chức này chấp nhận bitcoin để gây quỹ cho các dự án như cung cấp nước sạch cho Trường Tiểu học Chandolo ở Kenya, đã huy động được 1.2 BTC (khoảng 15.000 USD) vào đầu năm 2018.

Hợp đồng thông minh trên nền tảng blockchain còn cho phép tự động hóa việc phân bổ quỹ dựa trên các điều kiện đã được thiết lập trước, từ đó xây dựng niềm tin cho các nhà tài trợ. Nghiên cứu từ MDPI đã đề xuất một khung từ thiện phi tập trung sử dụng blockchain Ethereum, tự động hóa quá trình phân bổ quỹ và giảm chi phí hành chính, bao gồm cả việc tích hợp hệ thống xác minh điện tử Know-Your-Customer (eKYC) để đảm bảo tính xác thực của người thụ hưởng.

Blockchain cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn gian lận và tăng cường bảo mật cho hoạt động từ thiện. Với cấu trúc phân tán và không thể thay đổi, công nghệ này giúp giải quyết vấn đề gian lận – một thách thức lớn trong từ thiện truyền thống. Báo cáo năm 2020 cho thấy gian lận trong lĩnh vực từ thiện đã tăng 70%, với 1.081 trường hợp được báo cáo.

Cuối cùng, blockchain mở rộng phạm vi tiếp cận toàn cầu cho các hoạt động từ thiện. Tiền mã hóa được xây dựng trên nền tảng blockchain cho phép quyên góp xuyên biên giới với chi phí giao dịch thấp. UNICEF đã chứng minh hiệu quả của phương pháp này khi huy động được hơn 33.000 USD (vượt xa mục tiêu 10.000 USD) thông qua một sáng kiến chơi game dựa trên blockchain vào năm 2018.

Tóm lại, công nghệ blockchain đang mang lại những đổi mới đáng kể cho lĩnh vực từ thiện, giải quyết nhiều vấn đề cốt lõi như minh bạch, chi phí quản lý, phân phối trực tiếp, tự động hóa, bảo mật và mở rộng phạm vi toàn cầu. Khi công nghệ này tiếp tục phát triển và được áp dụng rộng rãi hơn, tiềm năng của nó trong việc cải thiện hiệu quả và tác động của các hoạt động từ thiện trên toàn thế giới là rất lớn.

Phân tích chi tiết về ứng dụng blockchain trong hoạt động từ thiện

Dưới đây là một phân tích sâu hơn về cách blockchain đang được áp dụng trong lĩnh vực từ thiện, bao gồm các lợi ích, thách thức và ví dụ cụ thể, dựa trên các nghiên cứu và dự án thực tế tính đến thời điểm hiện tại.

Bối cảnh và lợi ích chính

Blockchain, một công nghệ sổ cái phân tán, đang được áp dụng trong lĩnh vực từ thiện để giải quyết các vấn đề như thiếu minh bạch, chi phí hành chính cao và gian lận. Dưới đây là một số cách mà blockchain hỗ trợ, cùng với các ví dụ cụ thể và lợi ích, được tổng hợp từ các nghiên cứu và dự án thực tế.

Tăng cường minh bạch và trách nhiệm giải trình

Blockchain đảm bảo mọi giao dịch được ghi lại không thể thay đổi, giúp nhà tài trợ theo dõi cách sử dụng quỹ. Ví dụ, Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) đã sử dụng blockchain để chuyển tiền mặt an toàn cho hơn 100.000 người tị nạn Syria tại Jordan vào tháng 10/2018, tăng tính minh bạch và hiệu quả (Five Examples of Blockchain in Charitable Giving).

Giảm chi phí hành chính

Công nghệ này tự động hóa quy trình thông qua hợp đồng thông minh (smart contracts), giảm nhu cầu trung gian và chi phí quản lý. Ví dụ, Nền tảng Alice Funding tại Anh sử dụng blockchain để tài trợ dựa trên kết quả, giảm chi phí thẩm định và báo cáo, đồng thời cải thiện sự hợp tác (Five Examples of Blockchain in Charitable Giving).

Đảm bảo quyên góp trực tiếp và an toàn

Blockchain cho phép quyên góp trực tiếp mà không cần trung gian, đảm bảo nhiều quỹ hơn đến tay người thụ hưởng. BitGive, một dự án khác, chấp nhận bitcoin để gây quỹ, như dự án nước cho Trường Tiểu học Chandolo ở Kenya, đã huy động được BTC 1.2 (khoảng 15.000 USD) vào tháng 1/2018 (Five Examples of Blockchain in Charitable Giving).

Tự động hóa phân bổ quỹ

Hợp đồng thông minh tự động phân bổ quỹ dựa trên điều kiện đã đặt, xây dựng niềm tin. Một nghiên cứu từ MDPI đề xuất một khung từ thiện phi tập trung sử dụng blockchain Ethereum, tự động hóa phân bổ quỹ và giảm chi phí hành chính, bao gồm cả hệ thống xác minh điện tử Know-Your-Customer (eKYC) (Blockchain-Empowered Decentralized Philanthropic Charity for Social Good).

Ngăn chặn gian lận và tăng cường bảo mật

Blockchain phân tán giúp ngăn chặn gian lận, một vấn đề lớn trong từ thiện truyền thống. Báo cáo năm 2020 cho thấy gian lận từ thiện tăng 70%, với 1.081 báo cáo và thiệt hại 138.000 USD, so với 646 báo cáo và 277.000 USD vào năm 2019 (Blockchain-Empowered Decentralized Philanthropic Charity for Social Good).

Mở rộng phạm vi toàn cầu

Tiền mã hóa trên blockchain cho phép quyên góp quốc tế với chi phí thấp. Ví dụ, UNICEF đã huy động hơn 33.000 USD (mục tiêu 10.000 USD) thông qua một sáng kiến chơi game dựa trên blockchain vào năm 2018 (Blockchain in Charity & Philanthropy: Benefits and Future).

Các ví dụ thực tế và dự án nổi bật

Dưới đây là bảng tổng hợp các dự án tiêu biểu, minh họa cách blockchain được áp dụng:

Đổi mới và khung công tác

Một khung công tác từ thiện phi tập trung được đề xuất bởi MDPI sử dụng blockchain Ethereum, tập trung vào:

• Xác minh điện tử Know-Your-Customer (eKYC) với mã băm SHA256 để xác thực.
• Chức năng tung đồng xu và trì hoãn thời gian ngẫu nhiên để ngăn chặn tấn công.
• Khái niệm “từ thiện dịch vụ”, cho phép chuyên gia cung cấp kỹ năng.
• Đánh giá xã hội cho người tham gia.

Khung này nhằm gửi 100% quyên góp đến người thụ hưởng, hỗ trợ các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc (UN SDGs), và đã hợp tác với UNDP, nơi Quỹ Từ thiện Blockchain (BCF) quyên góp 1 triệu USD trong sự kiện Đại hội đồng Liên Hợp Quốc lần thứ 73 (Blockchain-Empowered Decentralized Philanthropic Charity for Social Good).

Thách thức và hạn chế

Mặc dù có nhiều lợi ích, việc áp dụng blockchain vẫn đối mặt với:

• Tính phức tạp kỹ thuật: Cần chuyên môn và cơ sở hạ tầng, đặc biệt với các tổ chức nhỏ.
• Bất ổn pháp lý: Tình trạng pháp lý của tiền mã hóa và hợp đồng thông minh khác nhau giữa các quốc gia.
• Khả năng mở rộng: Mạng blockchain phải xử lý khối lượng giao dịch lớn mà không làm tăng chi phí hoặc giảm tốc độ.

Kết luận

Nghiên cứu cho thấy blockchain có tiềm năng lớn trong việc cải thiện hoạt động từ thiện, đặc biệt trong việc tăng tính minh bạch, giảm chi phí và ngăn chặn gian lận. Các dự án như WFP, Alice, Amply, BitGive và AIDChain đã chứng minh hiệu quả thực tế. Tuy nhiên, để mở rộng, cần giải quyết các thách thức kỹ thuật và pháp lý, đồng thời tiếp tục nghiên cứu để tối ưu hóa ứng dụng.

Tài liệu tham khảo

• Five Examples of Blockchain in Charitable Giving
• Blockchain-Empowered Decentralized Philanthropic Charity for Social Good
• Blockchain in Charity & Philanthropy: Benefits and Future